سؤالات مربوط به مزارعه سؤال 471: زيد صاحب مزرعه قرار مىدهد بر وجه كلى، كه هر كس هر مقدار از اين مزرعه را زراعت كند، بايد از صافى غله دو عشر به من بدهد. و چند نفر از روى اين قرارداد كلى، هر كدام مقدار غير معينى زرع كردند با تخم از خودشان، آيا زكات غله بر كيست؟ و اين معامله داخل در كدام عنوان است؟
جواب: معامله مذكوره مزارعه باطله است از جهت جهالت زارع و مقدار زمين. و غله مال صاحب بذر است كه زارع باشد و زكات بر اوست. و صاحب مزرعه مستحق اجرت المثل زمين است.
بلى، محتمل است صحت آن از باب جعاله، و نظير اين است: " كل من دخل حمامى فعليه كذا من الفلوس " و " كل من بات في خانى فعليه كل ليلة كذا " وهكذا.
سؤال 472: ارباب به رعيت اذن مىدهد يا به اذن فحوى، در ملك ايشان خانه و باغچه بنا مىكنند. بعد از مدتى ميان ايشان نزاع واقع مىشود. ارباب مىگويد: " راضى نيستم در ملك من تصرف كنيد به غسل و وضو و نماز وغيرها " آيا بايد هدم وقلع كنند ببرند به جاى ديگر، يا قيمت خانه و باغچه را از ارباب بخواهند؟