بعد الفراغ نيست.
سؤال 84: قبل از تشهد سجده سهو " الحمد لله " يا " بسم الله و بالله " گفتن جايز است، يا نه؟
جواب: بدون قصد خصوصيت ضرر ندارد.
سؤال 85: كسى كه كثير السهو، يا كثير الشك مىباشد به اين طور كه در اثناى قرائت و سائر اقوال صلاة غالبا برايش غفلت حاصل مىشود كه از چه ركعت است مثلا، يا از چه نماز است، ونحو اينها، و اين به اندك التفاتى رفع مىشود - مثل شك مستقر نيست و ظاهر اين است كه از وسوسه باشد - چنين كسى اگر اعتنا نكند به اين گونه غفلات و نمازش را تمام نمايد، ضرر دارد؟ و بايد هر ذكر، يا فعلى كه از روى غفلت مذكوره صادر شده اعاده نمايد؟ و اگر در اثنا ملتفت شد بايد تأمل نمايد تا متذكر شود كه چه ركعت و چه نماز است و (حال (آن كه اين موجب حرج است) يا نه؟
جواب: غفلت مذكوره، مضر نيست. و اعاده، لازم نيست. و واجب نيست دانستن اين كه كدام ركعت و كدام نماز است در جميع حالات، مادام كه صدق شك در ركعات نكند، و از اول به نيت صحيحه داخل در نماز شده باشد، و ممكن الاستعلام باشد كه چه نماز بوده، و بر نيت همان نماز باقى باشد به معنى اين كه نيت خلاف نكند. ولهذا صحيح است كه به حصى ونحو آن حفظ ركعات كند و حال آن كه در حال قيام مثلا نمىداند كدام ركعت است. حاصل اين كه متذكر بودن اصل نماز و ركعات آن در جميع حالات، لازم نيست. بلكه اگر از اول تا آخر غافل باشد و لكن جورى باشد كه به أدنى التفات مىفهمد و هر فعلى را در محل خود به قاعده بجاى آورده باشد، صحيح است.
سؤال 86: اذا علم بعد الصلاة انه تردد في الصلاة بين الاثنين والثلاث وأتمها باتيان ركعة واحدة اخرى، و ما يدرى الان أنه كان ظانا بالثلاث فبنى عليها وأتم، او كان شاكا وبنى واتم فعليه صلاة الاحتياط، فما حكمه؟
جواب: الظاهر، عدم وجوب شى عليه. نعم، لو علم انه كان شاكا و ما يدرى أنه حصل له الظن فبنى على الثلاث، او بقى على الشك فتجب عليه صلاة الاحتياط، يمكن أن يقال في هذه الصورة: الاصل، عدم حصول الظن. فتجب عليه صلاة الاحتياط. هذا اذا لم يعلم استقرار الشك