ساير موارد اين گونه تسبيب ضرر دارد، يا نه؟
جواب: حرمت استدبار به قرآن مطلقا معلوم نيست، بلكه در صورتى است كه استخفاف محسوب شود وهتك احترام صدق كند. و بر فرض آن، نماز امام مانعى ندارد، چون مأموم به اختيار خود فعل محرم مىكند، پس صلاة امام سببيت ندارد. بلى، اگر فرض شود كه مأموم ملتفت نباشد ومع ذلك صدق استخفاف بكند دور نيست صدق سببيت. و هم چنين ساير موارد مثل آن كه صف مأمومين راه را سد مىكند وهكذا.
سؤال 143: هر گاه مأموم در سجده اول از امام مؤخر افتاد به اين كه هنوز به سجده نرفته، امام سر از سجده اول برداشت، آيا بايد اولا سجده خود را بكند و بعد ملحق شود به امام در سجده دوم، يا تشهد، يا با امام سجده كند و آن را سجده اول خود قرار داده بعد سجده دوم، خود را تنها بجا آورد؟
جواب: اظهر وجه اول است، چرا كه بايد مأموم آن فعلى را كه از امام عقب افتاده اتيان كند و ملحق شود. و در اين فرض صدق مىكند كه در سجده اول عقب افتاده پس آن را اولا مىكند و بعد به امام ملحق مىشود در سجده، يا تشهد. و بايد در سجده اول اقتصار كند بر اقل واجب، تا متابعت در افعال به قدر الامكان حاصل شود. و محتمل است در مسأله وجه سوم و آن تخيير ما بين امرين است، بدعوى أنه تاخر في سجدة فله أن يأتى بها سابقا، او لاحقا.
سؤال 144: هر گاه مجتهد اعلم كه اقامه جمعه غير مجتهد را جايز مىداند شخصى را كه داراى اوصاف عدالت است اذن به اقامه جمعه و جماعت بدهد و شخص مسبوق بالمدح بنابر تقليد مجتهد حى اعلم كه بقاء بر تقليد ميت [را] جائز مىداند بعد وفات مجيز خود، حسب خواهش و اصرار اكثر اخيار در بلدى ملتزم به نماز جمعه بوده باشد، آيا سزاوار است كه مجتهد ديگر بلا اختيار حالات را تب، با وجود فقدان رجحان، شخص ديگر را اذن اقامه جمعه بدهد، و او بلا مراعات مسافت، اقامه جمعه ديگر نمايد؟ حال آن كه از براى راتب مرجحات عديده از قبيل أسن و اعلم واورع بودن حاصل است، و علاوه بر اين ميل أعيان هم نسبت به راتب سابق الذكر على وجه اتم متحقق، و احداث اقامه جمعه ديگر باعث شماتت عوام نسبت به خواص علماء اعلام هم مىشود، آيا اقدام به چنين جسارت، صورت دارد؟
جواب: نماز جمعه در زمان غيبت امام - عليه وعلى آبائه الكرام افضل الصلاة والسلام -