و رياحين و امثال آنها كه از براى زينت خانه غرس مىشود، وهكذا شجره اى كه غرض از غرس آن خوردن ميوه آن باشد، نه فروش واكتساب، آيا خمس آنها لازم است، يا نه؟
جواب: أما در دو صورت اولى پس ظاهر وجوب خمس است در آنها، چون جزء مؤنه اين سنه محسوب نمىشود. بلى، اگر متعارف در تحصيل خانه، اين طريق باشد بعيد نيست كه مؤنه محسوب شود. و شايد نظر محقق قمى (قدس سره) كه در اجوبه مسائل حكم به عدم خمس نموده است 1 به اين قسم باشد.
وأما در صورت سوم دور نيست كه از مؤنه محسوب شود، چرا كه طريقه تحصيل درخت به جهت انتفاع به نماء آن اين جور است، لكن احوط مع ذلك دادن خمس آن است، خصوصا اگر تحصيل درخت ميوه دار به شراء آن، يا به شراء بستان مشتمل بر آن ممكن باشد و در نماءات متصله آنها نيز خمس لازم نيست، اگر خود آنها را از مؤنه گرفتيم. بلى، اگر خمس در آنها لازم دانستيم در نماءات آنها نيز لازم است. و بنابر تعلق خمس به عين آنها فرق ما بين درختهائى كه ماليت دارند، يا ندارند، نيست. با اين كه چگونه مىشود ماليت نداشته باشد، چرا كه لا اقل ممكن است انتفاع به هيمه آنها. و اما درخت گل و امثال آن كه به جهت زينت باشد جزء مؤنه محسوب است، مثل درخت ميوه دارد كه غرض از غرس آن انتفاع به ميوه آن باشد.
سؤال 183: در رد مظالم كه صدقه مىدهد از جانب مالك با موت او و انتقال به وارثش، بايد قصد كند صدقه از جانب مالك اصلى را، يا مالك فعلى كه وارث است؟
و بر تقدير لزوم قصد مالك فعلى، اگر قصد مالك اصلى كرده باشد غفلة، يا جهلا چه صورت دارد؟
ديگر آن كه بعضى از عوام، ملتفت قصد صدقه نيستند، اجمالا به عنوان رد مظالم مىدهند صحيح است، يا نه؟
ديگر آن كه قصد تقرب در دادن، لازم است، يا نه؟ و اگر رياء بدهد صحيح است، يا نه؟
جواب: بنابر اين كه قصد از جانب مالك، لازم باشد ظاهر اين است كه بايد قصد كند