برخيزد نمازش باطل است؟
جواب: بلى، جلسه استراحت، واجب است على الاحوط، بلكه خالى از قوت نيست.
سؤال 77: آيا در نماز فريضه در حال اختيار حمد و سوره را از روى قرآن جايز است خواندن، يا نه؟ و هم چنين دعاهائى كه در قنوت وارد شده، يا در تشهد، يا ركوع، يا سجود؟
جواب: اقوى، جواز قرائت حمد و سوره است از روى قرآن ولو در فريضه، و اگر چه متمكن باشد از حفظ خواندن، يا به جماعت كردن. اگر چه احوط، اقتصار است بر صورت عدم تمكن از آن دو، بلكه از اتباع قارى نيز، بلكه احوط ترك خواندن از روى قرآن است در جميع احوال صلاة. بلى، خواندن قنوت و ساير اذكار و ادعيه از روى كتاب مانعى ندارد.
سؤال 78: هر گاه در ركعتين اوليين نسيان كند خواندن فاتحه را آيا واجب است در أخيرتين بخواند؟ چنانچه [چنان كه] محكى از شيخ است در خلاف 1. و دلالت دارد بر آن قوله ع: " لا صلاة الا بفاتحة الكتاب " 2. يا مثل غير ناسى مخير است در خواندن فاتحه و تسبيح؟
جواب: اقوى، تخيير است چنانچه [چنان كه] قول مشهور است، بلكه قائل به تعيين فاتحه، معلوم نيست، هر چند بعضى آن را اسناد به خلاف داده اند، لكن از آخر عبارت مستفاد مىشود استحباب. و احتياط چنانچه [چنان كه] در مبسوط فتوا به تخيير داده است 3. بلى از متأخرين صاحب حدائق نفى بعد كرده است 4. و دليل بر تخيير، عمومات اخبار تخيير است.
وقوله ع: " لا صلاة الا بفاتحة الكتاب 5 " منصرف است به ركعتين اوليين، كما لا يخفى.
بلى، ممكن است تمسك به قاعده اشتغال. لكن در مقابل اطلاق اخبار تخيير، ثمر ندارد.
و ممكن است تمسك برواية حسين بن حماد " أسهو عن القرائة في الركعة الاولى؟ قال ع:
إقرأ في الثانية. قلت: اسهو في الثانية؟ قال ع: إقرأ في الثالثة قلت: أسهو في صلوتى كلها. قال:
اذا حفظت الركوع والسجود فقد تمت صلاتك 6.