اشخاصى كه در آن زراعت كنند. و از بابت اجاره زمين، چهار يك محصول را از گندم و جو بعد از تصفيه به صاحب زمين مىدهند. اگر آن گندم و جو به حد نصاب برسد، آيا زكات بر صاحب زمين واجب است يا نه؟ و بر فرض وجوب، آيا در صورتى كه خودش مستحق زكات باشد يا آن كه مقروض باشد، مىتواند خود صاحب زمين به ذمه اش قبول كند يا به قرض خود بدهد يا نه؟
جواب: اگر بعنوان مزارعه مىدهد به آن اشخاص به قرار مذكور، كه چهار يك محصول مال او باشد، پس اگر حصه او به حد نصاب برسد، بايد زكات آن را بدهد، و الا فلا. و اگر بعنوان اجاره باشد، پس باطل است از دو جهت: يكى از بابت جهالت مال الاجاره و ديگرى از جهت اين كه اجاره دادن زمين به گندم يا جو از همان زمين صحيح نيست. پس مستحق آن چهار يك نيست. بلكه تمام گندم يا جو مال زارع است و زكات بر او است. و مالك زمين مستحق اجرة المثل زمين است.
و اگر به عوض اجرت المثل، گندم يا جو همان زمين را بدهد، باز بر مالك زمين زكات واجب نيست. چون وجوب زكات بر كسى است كه به زراعت مالك شود، نه به وجه ديگر.
و اما سؤال از اين كه هر گاه زكات واجب باشد و خودش فقير باشد، مىتواند صرف خود كند يا اداء دين خود از آن بكند، پس نمىتواند، هر چند در غايت فقر و پريشانى باشد. بلى مىتواند بعد از دادن، از غيرى زكات بگيرد. و بنابر اين هر گاه بر دو نفر واجب باشد زكات دادن و هر دو فقير باشند، مىتواند أحدهما زكات خود را به آن ديگرى بدهد و آن ديگرى هم زكات خود را به او بدهد.