مسائل ارث " مسأله 3021 " اسباب و موجبات ارث سه چيز است:
1 - " خويشاوندى نسبى " كه خود به سه دسته تقسيم مىشود و تفصيل آن در مسأله " 3027 " بيان شده است.
2 - " خويشاوندى سببى " يعنى " زوجيت " كه به وسيله آن زن و شوهر دائم از يكديگر ارث مىبرند.
3 - " ولاء " كه به وسيله آن كسى كه بر ديگرى يك نحو ولايت دارد - در صورت نبودن خويشاوندان نسبى - از او ارث مىبرد، و آن بر سه قسم است:
اول - " ولاء عتق " كه به واسطه آن مولى از بنده خود كه او را آزاد كرده ارث مىبرد، به شرط آن كه آن بنده خويشاوند نسبى نداشته باشد.
دوم - " ضمان جريره " يعنى اين كه انسان با كسى قرار مىگذارد در زندگى كمك انسان و ضامن جنايات او باشد و در عوض از او ارث ببرد.
سوم - " امامت " كه به واسطه آن امام مسلمين از كسى كه هيچ وارث ندارد ارث مىبرد.
لازم به ذكر است كه موضوع عتق در اين زمان منتفى شده است و ضمان جريره نيز متعارف نيست.
" مسأله 3022 " چيزهايى كه به طور كلى مانع ارث بردن انسان مىشود عبارت است از:
الف - " بنده بودن "، پس بنده هر چند فرزند يا پدر ميت باشد از او ارث نمىبرد.
ب - " كفر "، پس كافر از مسلمان ارث نمىبرد.
ج - " قتل عمد "، پس اگر كسى به ناحق و عمدا ديگرى را كشته باشد از او ارث نمىبرد.