مقدم بدارد، و اگر از بين رفته باشد بايد مال او را به نسبت بدهيهايش تقسيم نمايند. ولى اگر حج نيز بر او واجب بوده بنابر احتياط حج را بر ساير ديون ميت مقدم بدارند، و در آنچه در حج مصرف مىكنند قصد زكات نمايند.
" مسأله 1837 " ميتى كه بدهكار است و مالى هم دارد كه زكات آن واجب شده، بايد اول زكات مالش را بپردازند و سپس بدهى او را ادا نمايند.
" مسأله 1838 " ميتى كه بدهكار است و گندم يا جو يا خرما و يا انگور هم دارد دو صورت دارد:
الف - اگر پيش از آن كه زكات اينها واجب شود وارثان دين ميت را از دارايى ديگر او پرداخت كنند، سهم هر كدام به مقدار نصاب برسد بايد زكات آن را پرداخت نمايد.
ب - اگر پيش از آن كه زكات اينها واجب شود دين او را ادا نكنند دو حالت دارد:
1 - چنانچه دارايى ميت تنها به اندازه دين او باشد، واجب نيست زكات اينها را پرداخت نمايند.
2 - اگر دارايى ميت بيشتر از دين او است، چنانچه پرداخت تمام دين به طلبكار موقوف به پرداخت مقدارى از گندم، جو، خرما و يا انگور است، اين مقدار مشمول زكات نمىشود، ولى بقيه كه متعلق به ورثه است سهم هر كدام به حد نصاب برسد بايد زكات آن را بپردازد.
" مسأله 1839 " كسى كه بدهكار است و نمى تواند بدهى خود را بپردازد - اگر چه براى مخارج نياز نداشته باشد - طلبكار مىتواند طلب خود را بابت زكات حساب كند.
" مسأله 1840 " كسى كه از فقير طلبكار است مىتواند طلب خود را بابت زكات حساب كند، به شرط اين كه فقير بدهى خود را در راه گناه صرف نكرده باشد، يا اگر در راه گناه صرف كرده از آن توبه كرده باشد.
" مسأله 1841 " اگر فقير بميرد و دارايى او به اندازه قرضش نباشد، طلبكار مىتواند باقيمانده طلبى را كه از او دارد بابت زكات حساب كند، و اگر دارايى او به اندازه قرضش باشد ولى وارثان از اداى بدهى او امتناع كنند يا به جهت ديگرى انسان نتواند طلب خود را بگيرد، بنابر اقوى مىتواند طلب خود را بابت زكات حساب نمايد.
مصرف زكات " مسأله 1842 " زكات را مىتوان در هشت مورد مصرف نمود:
اول - فقير، و او كسى است كه همه يا بخشى از هزينه هاى ساليانه خود وافراد تحت