مسائل احتكار و قيمت گذارى " احتكار " آن است كه كالايى كه شديدا مورد نياز مردم است به انگيزه گرانتر شدن از دسترس خريد آنان دور نگاه داشته شود، به شكلى كه مردم از اين ناحيه در مضيقه و سختى قرار بگيرند، خواه قصد ضرر زدن به آنان در بين باشد يا نه. احتكار در روايات زيادى مورد مذمت شديد قرار گرفته، و شخص محتكر ملعون و خطاكار و خائن و در حد قاتل شمرده شده است. مطابق بعضى از روايات محتكر از پناه خداوند متعال خارج شده و از نعمتهاى الهى محروم مىشود.
" مسأله 2084 " ظاهرا حرام بودن احتكار در زمان ما منحصر به گندم، جو، خرما، كشمش و روغن زيتون نيست، بلكه شامل هر نوع كالا و خدمتى است كه شديدا مورد نياز مردم باشد و از نبود آن در مضيقه قرار گيرند. وامور ذكر شده در روايات از آن جهت است كه در گذشته بيشتر آنها شديدا مورد نياز مردم بوده اند.
" مسأله 2085 " اگر كالايى را به انگيزه گرانتر شدن از دسترس مردم دور نگاه دارد ولى آن كالا توسط ديگران به مردم عرضه مىشود و به گونه اى نيست كه آنان در مضيقه و سختى قرار گيرند، در اين صورت احتكار صادق نيست.
" مسأله 2086 " اگر كالايى را براى رفع نيازهاى شخصى خود و خانواده اش از دسترس خريد مردم دور نگاه دارد و به جهت كمياب شدن قيمت آن گرانتر شود ظاهرا اشكال ندارد.
" مسأله 2087 " تشخيص اين كه دور نگاه داشتن كالايى از دسترس خريد مردم از مصاديق احتكار است يا نه، به عهده حكومت صالح در هر زمان مىباشد.
" مسأله 2088 " حكومت صالح مىتواند محتكر را به عرضه نمودن كالاى مورد احتكار و فروش آن بدون اجحاف ملزم نمايد، و چنانچه محتكر از عرضه نمودن كالا امتناع نمايد، حكومت صالح مىتواند علاوه بر تعزير عادلانه او كالاى احتكار شده را به فروش برساند و پول آن را به صاحبش بپردازد.
" مسأله 2089 " حكومت صالح مىتواند محتكر را علاوه بر تعزير بدنى - مانند زندان و شلاق - تعزير مالى نيز بنمايد، و تشخيص اين كه كدام يك مؤثرتر است با حاكم شرع جامع الشرايط مىباشد.
" مسأله 2090 " حكومت صالح از احتكار كالاهاى ضرورى جلوگيرى مىكند، ولى