نه، بنابر احتياط واجب بايد به هر راه ممكن قيمت آن را معلوم كند.
" مسأله 1698 " استخراج معادن و گنجها اگر به وسيله حكومت اسلامى جامع الشرايط صورت پذيرد خمس ندارد، و حكومت عدل طبق مصلحت قطعى مىتواند معدنى را به فرد ديگرى واگذار نمايد يا به او اجاره دهد، و در اين دو صورت خمس آن به عهده آن فرد مىباشد، مگر اين كه مقدار خمس در قرارداد اجاره حساب شده باشد. و اگر كسى بدون اجازه حكومت عدل اسلامى يا در زمان نبودن آن معدنى را استخراج نمايد، خمس آن را به ترتيبى كه گفته شد بايد بپردازد.
3 - گنج:
" گنج " مالى است كه در زمين، درخت، كوه و يا ديوار پنهان بوده و كسى آن را پيدا كند و طورى باشد كه مردم به آن گنج بگويند.
" مسأله 1699 " اگر انسان در جايى كه ملك كسى نيست يا در زمينى كه از كسى خريده گنجى پيدا كند و بداند از كسانى كه مالك زمين بوده اند نيست، مال خود او مىشود و بايد خمس آن را بپردازد، ولى اگر احتمال دهد مال يكى از صاحبان پيشين زمين بوده بنابر احتياط بايد به آنان اطلاع دهد و چنانچه صاحب آن را پيدا كند بايد به او برگرداند، و اگر معلوم شود به هيچ يك از آنان تعلق ندارد مال خود او مىشود و فقط بايد خمس آن را بپردازد.
" مسأله 1700 " نصاب گنج بنابر احتياط واجب همان نصاب معدن است كه در مسأله " 1690 " گفته شد، بنابراين اگر قيمت آن پيش از كسر مخارج به حد نصاب برسد، بنابر احتياط واجب بايد پس از كسر هزينه اى كه صرف كرده خمس باقيمانده آن را بدهد.
" مسأله 1701 " اگر در ظرفهاى متعددى كه در يك جا دفن شده مالى پيدا كند كه قيمت آنها روى هم به حد نصاب برسد بايد خمس آن را بپردازد، همچنين اگر در چند جا گنج پيدا كند و روى هم به حد نصاب برسد بنابر احتياط خمس آن را بدهد، مگر اين كه استخراج آنها با فاصله زمانى باشد و عرفا بيش از يك استخراج به حساب آيد، كه در اين صورت هر كدام جداگانه حساب مىشود.
" مسأله 1702 " اگر چند نفر گنجى پيدا كنند و قيمت سهم هر يك به حد نصاب برسد بايد خمس آن را بپردازند.
" مسأله 1703 " اگر كسى حيوانى بخرد و در شكم آن مالى پيدا كند، چنانچه احتمال دهد كه مال فروشنده است بنابر احتياط واجب بايد به او خبر دهد، و اگر معلوم شود مال او