موقع تابيدن آفتاب تر بوده يا شك كند ترى آن به واسطه آفتاب خشك شده يا نه، آن زمين نجس است، همچنين است اگر شك كند كه پيش از تابش آفتاب عين نجاست از آن بر طرف شده يا نه، يا شك كند كه چيزى مانع تابش آفتاب بوده است يا نه.
4 - استحاله:
" مسأله 159 " اگر ماهيت و جنس چيز نجس به گونه اى عوض شود كه به صورت چيز پاكى در آيد پاك مىشود و مىگويند " استحاله " شده است، مثل آن كه چوب نجس بسوزد و خاكستر گردد، يا سگ در نمكزار فرو رود و نمك شود. ولى اگر ماهيت و جنس آن عوض نشود پاك نمىشود، مثل آن كه گندم نجس را آرد كنند يا نان بپزند.
" مسأله 160 " اگر چيز نجسى به وسيله مواد شيميايى يا دستگاههاى جديد به طور كلى استحاله شده و جنس و ماهيت آن تغيير كند پاك مىگردد، ولى تنها تغيير آثار آن كافى نمىباشد.
" مسأله 161 " كوزه گلى و مانند آن كه از گل نجس ساخته شده نجس است، و بنابر احتياط واجب بايد از ذغالى كه از چوب نجس درست شده اجتناب شود.
" مسأله 162 " اگر شراب به خودى خود يا به واسطه آن كه چيزى مثل سركه و نمك در آن ريخته اند سركه شود پاك مىگردد.
" مسأله 163 " شرابى كه از انگور نجس درست كنند به سركه شدن پاك نمىشود، بلكه اگر نجاستى هم از خارج به شراب برسد بنابر احتياط واجب بايد پس از سركه شدن از آن اجتناب نمايند.
" مسأله 164 " پوشال ريز انگور و خرما كه معمولا هنگام سركه انداختن درون خم ريخته مىشود اشكال و ضررى ندارد، ولى بنابر احتياط واجب تا هنگامى كه انگور يا كشمش و يا خرما سركه نشده چيزهايى از قبيل خيار، پياز، سير و بادمجان در آن نريزند.
" مسأله 165 " چيز نجسى كه معلوم نيست استحاله شده يا نه نجس است.
5 - كم شدن دو سوم آب انگور:
" مسأله 166 " جوش آمدن آب انگور كه موجب حرمت آن مىشود به دو صورت است: الف - به وسيله آتش جوش آمده باشد، كه در اين صورت خوردنش حرام و بنابر احتياط