مسائل جعاله " جعاله " آن است كه انسان با شخص معينى و يا به طور كلى قرارداد كند در مقابل كارى كه براى او انجام مىدهند مال معينى بدهد، مثلا بگويد هر كس گمشده مرا پيدا كند ده هزار تومان به او مىدهم. به كسى كه اين قرار را مىگذارد " جاعل " و به كسى كه عمل را انجام مىدهد " عامل " مىگويند.
فرق بين " جعاله " و " اجاره " اين است كه اجاره عقد لازم است و پس از قرارداد اجير بايد عمل را انجام دهد و كسى هم كه او را اجير كرده اجرت را به او بدهكار مىشود، ولى در جعاله عامل مىتواند مشغول عمل نشود و تا عمل را انجام ندهد جاعل بدهكار نمىشود.
" مسأله 2233 " جاعل بايد بالغ و عاقل باشد و از روى قصد و اختيار قرارداد كند و شرعا بتواند در مال خود تصرف نمايد. بنابراين جعاله فرد نا بالغ يا ديوانه و يا سفيه بدون اجازه ولى خود و نيز جعاله كسى كه از طرف حاكم شرع از تصرف در اموالش منع شده صحيح نيست.
" مسأله 2234 " كارى كه جاعل قرارداد كرده بايد غير شرعى و يا غير عقلايى نباشد، بنابراين اگر قرار بگذارد هر كس اين ظرف شراب را بنوشد يا فلان كار لغو را انجام دهد فلان مبلغ را دريافت خواهد كرد جعاله صحيح نيست.
" مسأله 2235 " مالى را كه جاعل قرار مىگذارد بدهد اگر معين كند - مثلا بگويد هر كس فلان كار را انجام دهد اين گونى برنج را به او مىدهم - لازم نيست خصوصيات آن را بيان نمايد و مثلا بگويد اين برنج از كجاست و قيمت آن چقدر است، ولى اگر مال را معين نكند - مثلا بگويد هر كس فلان كار را انجام دهد يك گونى برنج به او مىدهم - بنابر احتياط واجب بايد خصوصيات آن را كاملا بيان نمايد.
" مسأله 2236 " اگر جاعل مبلغ معينى را قرارداد نكند، پس از انجام عمل بايد اجرت