بعضى از مجتهدين برآنند كه نماز اصل باطل مىشود و اولى بطلان است (1) و هر گاه در اثناى (2) نماز احتياط ظاهر شود كه نماز اصل كم بوده بعضى از مجتهدين برآنند كه نماز احتياط را تمام كند و چيزى ديگر لازم نيست و بعضى برآنند كه نماز اصل باطل مىشود و اعاده آن نماز بايد كرد و قول دويم احوط است و اگر بعد از فارغ شدن از نماز احتياط ظاهر شود كه نماز اصل كم بوده به آن التفات نكند و نماز او صحيح است و اگر در اثناى نماز احتياط ظاهر شود كه نماز اصل درست بوده در اين صورت نماز احتياط نافله مىشود ومصلى مخير است ميانه قطع و اتمام آن و بدان كه هر گاه شخصى كه نماز احتياط بر و واجب شده باشد ترك آن كرده نماز را از سر گيرد آن نماز در ذمت او ساقط (3) نمىشود و واجب است بر او كه احتياطى را كه شارع فرمود بجا آورد و اگر نماز احتياط را بعد از اعاده نماز اصل بجا آورد در اين صورت نيز نماز در ذمت او باقى است به جهت آنكه فعل منافى در ما بين نماز اصل و نماز احتياط واقع شده و آن نمازى است كه به خلاف شرع كرده خاتمه در بيان احكام نماز قضا و نماز سفر و نماز خوف و نماز جماعت و در آن چهار فصل است فصل اول در بيان احكام نماز قضا هر گاه نمازى از نمازهاى يوميه از شخصى فوت شده باشد و آن شخص در وقت فوت آن نماز بالغ و عاقل و خالى از حيض و نفاس بوده باشد و كافر اصلى نبوده باشد قضاى آن نماز برو واجبست پس اگر نماز در وقت جنون يا وقت حيض يا نفاس فوت شود قضا ندارد و همچنين هر گاه كافر اصلى مسلمان شود نماز ايام كفر قضا ندارد و اما كافر مرتد هر گاه مسلمان شود واجبست بر و قضاى نمازهاى ايام ارتداد و همچنين نمازى كه در وقت خواب يا در وقت مستى از شخصى فوت شود قضاى آن نماز نيز واجبست و اگر شخصى چيزى بخورد كه موجب خوابى شود كه همه وقت نماز در خواب باشد پس اگر نمىدانست كه خوردن آن موجب اينچنين خوابى است بر و قضاى آن نماز واجب نيست و اگر مىدانست كه موجب آنچنان خوابى است اما آن را بواسطه معالجه مرض خورده و علاج بقول طبيب حاذق منحصر در آن بوده در اين صورت نيز قضاى آن نماز واجب نيست و همچنين قضا ندارد اگر آن را به اكراه بخورد او داده باشند اما اگر نه بواسطه معالجه مرض خورده باشد يا بقول طبيب غير حاذق تناول نموده باشد يا علاج منحصر در آن نبوده باشد در اين سه صورت (4) قضا برو واجبست و هر گاه شخصى سنى شيعه شود بر و واجب نيست كه نمازى كه در ايام تسنن كرده قضا كند اما واجبست كه نمازى كه در ايام تسنن برو واجب بوده و از او فوت شده قضا كند و اگر شخصى محدث باشد و تا آخر وقت نماز