شرفته وعظمت خطره اللهم بارك لى فيما انعمت به على حتى لا اشكر احدا غيرك و وسع على في رزقى يا ذالجلال والاكرام و وقت اين نماز بعد از فارغ شدن است از نماز ظهر و عصر و نافله آن كه در اول وقت گذارده شود مطلب سيم در بيان احكام خللى كه در نماز واقع مىشود و در آن سه مقصد است مقصد اول در بيان احكام خللى كه موجب بطلان نماز است و در آن بيست و سه امر است اول حدث كردن در اثناى نماز خواه از روى عمد واقع شود و خواه از روى سهو و خواه از روى اختيار و خواه از روى اضطرار و خواه قبل از سر برداشتن از سجده آخر نماز و خواه بعد از آن و شيخ ابن بابويه بر آنست كه اگر حدث در نماز بعد از سر برداشتن از سجده آخر واقع شود نماز باطل نمىشود و واجب است كه وضو بسازد و نماز را با تمام رساند دويم عمدا پشت به قبله كردن بى ضرورت و اگر ضرورت باشد مثل وقت جنگ كه خصم رو به قبله باشد و وقت نماز تنگ شده باشد نماز باطل نيست اما اگر پشت به قبله كردن از روى سهو واقع شود در اين صورت شرط بطلان نماز آنست كه وقت نماز باقى باشد كه اگر بعد از خروج وقت به خاطر رسد كه پشت به قبله نماز كرده آن نماز صحيح (1) است چنان كه در بحث قبله مذكور شد سيم انحراف از قبله به جانب يمين يا يسار از روى عمد كه بى ضرورت واقع شود اما اگر از روى سهو باشد وقتى آن نماز باطل است كه وقت نماز باقى باشد چنان كه سابقا مذكور شد چهارم هر گاه ظاهر شود كه غسل يا وضو يا تيمم يا خللى داشته مثل آنكه ظاهر شود كه بعضى اعضا را نشسته يا مسح نكرده يا آب وضو يا غسل يا خاك تيمم مضاف بوده يا مشتبه بمضاف يا نجس بوده يا مشتبه بنجس يا آب يا خاك غصبى بوده يا مشتبه بغصبى دانسته وضو يا غسل يا تيمم كرده باشد اما اگر در وقت وضو يا غسل يا تيمم عالم بغصبيت يا اشتباه نباشد و بعد از آن ظاهر شود كه غصبى بوده يا مشتبه بغصبى در اين صورت نمازى كه كرده صحيح است پنجم هر گاه نداند كه يك ركعت گذارده يا دو ركعت ششم شك در عدد ركعات نماز مغرب كردن هفتم ركنى از اركان خمسه نماز كه نيت و تكبير احرام و قيام و ركوع و دو سجده است زياده يا كم كردن اگر چه از روى سهو باشد هشتم فعل كثير در اثناى نماز كردن به حيثيتى كه در عرف او را مصلى نگويند اگر چه سهوا باشد اما اگر فعل قليل باشد مثل كفش كندن يا عقرب بيكضرب كشتن يا يك قدم پيش يا پس رفتن نماز باطل نمىشود نهم سكوت طويل كردن
(٧٩)