به آفتاب يا به غير آن هشتم وضو ساختن به آبى كه سؤر حيوانى باشد كه خوردن گوشت آن حرام است هر گاه آن حيوان طاهر باشد مثل باز و گربه و ميمون و غير آن نهم وضو ساختن به آبى كه سؤر حيوانى باشد كه خوردن گوشت آن مكروه است خواه كراهيت شديد باشد مثل استر و خواه كراهيت قليل مثل اسب فصل وضو جهت سه چيز واجب است و جهت بيست و يك چيز سنت اما آن سه چيز كه وضو جهت آنها واجبست اول نماز كه بىوضو (1) درست نيست مگر نماز ميت كه آن را بىوضو مىتوان گذاردن چنان كه گذشت بلكه جنب و زن حايض نيز مىتوان نماز ميت گذارند هر چند قدرت بر غسل داشته باشد دوم طواف خانه كعبه هر گاه طواف واجب باشد اما طواف سنت را بىوضو تواند كرد سيم عضوى از اعضاى خود را به خط مصحف (2) رسانيدن يعنى حرفهاى آن و به آنچه قايم مقام حرف است مثل تشديد (3) و همزه به شرط آنكه آن عضو حس داشته باشد پس ناخن (4) و موى خود را به وضو به خط مصحف مىتوان رسانيدن و اما آن بيست و يك چيز كه وضو جهت آنها سنت است اول قرآن خواندن و نوشتن دوم مصحف برداشتن سيم در آمدن به مسجد چهارم نماز ميت گذاردن پنجم سعى در حاجت مؤمنى يا در حاجت خود كردن ششم زيارت قبر مؤمنى كردن هفتم اگر شخصى به خواب رود سنت است كه اول وضو سازد به تخصيص اگر آن شخص جنب باشد هشتم اگر شخصى محتلم شده باشد و خواهد كه مجامعت كند سنت است كه اول وضو سازد تا ايمن شود از ديوانه بودن فرزند كه از اين جماع به هم رسد نهم اگر خواهد با زن آبستن مجامعت كند اول وضو بگيرد تا ايمن شود از آنكه فرزندى كه در شكم مادر است بىفهم و بخيل نباشد دهم اگر شخصى ميت را غسل داده باشد و خواهد كه مجامعت كند قبل از غسل مس ميت سنت است كه وضو سازد يازدهم اگر زن حيض داشته باشد سنت است كه در وقت هر نماز وضو سازد و مشغول به ذكر خداى باشد دوازدهم اگر شخصى از روى ميل زنى را ببوسد سنت است كه بار ديگر وضو سازد سيزدهم اگر از شخصى مذى بيرون آيد و آن آبيست چسبيده كه از ملاعبت زنان به هم رسد چهاردهم اگر از شخصى وذى بيرون آيد و آن آبيست غليظ كه بعد از بول بيرون مىآيد پانزدهم اگر مرد دست به فرج زن رساند شانزدهم اگر شخصى قى كند و او را از آن قى كراهيت به هم رسد هفدهم اگر شخصى وضوى ناقض كرده باشد به جهت ضرورتى مثل وضوى جبيره يا تقيه يا به جهت بيمارى شخص ديگر او را وضو داده باشد يا به جهت تعجيل غافله بر موزه يا بر چاقشور مسح پا كرده باشد و بعد از وضو ساختن عذر بر طرف شود سنت است كه نوبت (5) ديگر وضو سازد هجدهم اگر شخصى دندان خود را خلال كند و از آن خلال كردن خون به هم رسد نوزدهم اگر شخص را رعاف يعنى خون دماغ به هم رسيده باشد بيستم اگر كسى زياده بر چهار بيت از شعر باطل
(١٠)