آورد و نيت چنين كند كه تشهد فراموش شده نماز ظهر را بجا مىآورم ادا واجب (1) تقرب به خدا و اگر وقت گذشته باشد بجاى ادا قضا بگويد و بعد از آن سجده فراموش شده را به همين طريق بكند و سجده هاى سهو را بعد از آن بجا آورد و اگر دو سجده سهو تشهد را بر دو سجده سهو مقدم دارد بهتر است اما واجب نيست و نيت چنين كند كه دو سجده سهو را از براى سهوى كه در نماز ظهر كرده ام بجا مىآورم واجب تقرب به خدا و ذكر ادا و قضا لازم نيست و اگر در نمازى كه به اجاره يا به جهت پدر مىكند مثل اين سهو واقع شود نيت چنين كند كه به نيابت فلان تشهد فراموش كرده را بجا مىآورم به جهت آنكه واجب است بر وباصالة و بر من به نيابت ادا تقرب به خدا اما در نيت سجده سهو نام آن شخص بردن واجب نيست و بعضى از مجتهدين واجب مىدانند و نيت سجده ء فراموش شده و سجده سهو را واجبست كه مقارن سازد به پيشانى بر زمين گذاشتن و ذكر دو سجده سهو اين است بسم الله و بالله اللهم صل على محمد و آل محمد و چون سر از سجده دويم بردارد تشهد به اين طريق (2) بخواند اشهد ان لا إله الا الله و اشهد ان محمدا رسول الله اللهم صل على محمد و آل محمد بعد از آن سلام دهد و واجب است در آن استقبال قبله و طهارت از حدث و خبث چهارم از هفت موضعى كه دو سجده سهو در آن واجبست شك كردن است ميانه چهار ركعت و پنج ركعت چنان كه در بحث شكيات مذكور خواهد شد پنجم سلام دادن از روى سهو در غير محل ششم ايستادن يا نشستن در غير محل هفتم حرف زدن به زياده از دو حرف (3) غير قرآن و دعا و بعضى از مجتهدين دو سجده سهو را واجب مىدانند از براى هر زياده و نقصى كه در نماز واقع شود و نماز را باطل نسازد و اين قول احوط (4) است و وقت آن بعد از سلام دادن است خواه از براى زياده باشد و خواه از براى كم و بعضى از مجتهدين آنچه از براى نقص است مقدم بر سلام مىدانند و اولى آنست كه اين دو سجده را قبل از فعل منافى و بعد از سلام دادن بىفاصله (5) بجا آورند مقصد سيم در بيان بيان احكام شك مصلى شك در نماز يا در غير عدد ركعات است يا در عدد ركعات و احكام هر يك در بحثى مذكور مىشود بحث اول در شك در غير عدد ركعات بدان كه هر گاه مصلى در فعلى از افعال نماز شك كند خواه آن فعل ركن باشد و خواه غير ركن پس اگر محل آن فعل نگذشته واجبست كه آن را بجا آورد مثل آنكه قبل از ركوع شك كند كه قراءت كرده يا نه يا بعد از قراءت و پيش از خم شدن بواسطه سجود شك كند كه ركوع كرده است
(٨٢)