اگر شخصى را در مكان غصبى حبس كرده باشند وضو و غسل و تيمم و نماز آن شخص در آن مكان صحيح است فصل در آداب طهارتخانه رفتن و آن بيست و يك چيز است سه چيز واجب است و پنج چيز حرام و پنج چيز سنت و هشت چيز مكروه اما آن سه چيزى كه واجبست اول پوشانيدن عورتين از نامحرم اما از طفل كوچك كه تميز ندارد لازم نيست پوشيدن دوم آنكه از قبله منحرف نشيند يعنى روى و پشت به قبله نكند سيم مخرج بول را به آب مطلق طهارت دادن نه به آب مضاف مثل گلاب و امثال آن و نه به كلوخ كه آن مذهب سنيان است اما مخرج غايط را كه حوالى آن آلوده نشده باشد به كلوخ و لته و پنبه و امثال آن طاهر مىتوان كرد هر چند كه آب ميسر باشد اما لازم است كه از سه نوبت كمتر نباشد اگر چه به دو نوبت يا كمتر پاك شود و اگر حوالى آن آلوده شده باشد پاك كردن آن به آب مىبايد و بس اما آن پنج چيز كه حرامست اول مخرج غايط را بسرگين پاك كردن هر چند سرگين از حيوانى باشد كه گوشت آن حلال است دوم به چيزى پاك كردن كه خوردنى باشد مثل ميوه و غير آن سيم به استخوان پاك كه آن نيز حرام است چهارم به چيزى پاك كردن كه محترم باشد مثل كاغذى كه علم دين بر آن نوشته شده باشد و اگر به يكى از سه چيز اول پاك كند طاهر مىشود اما آن فعل حرام است اما اگر به آخرين پاك كند از روى استخفاف كافر مىشود پنجم به دستى استنجا كردن كه در آن دست انگشتر باشد كه نام محترم بر آن نقش شده باشد مثل نام يكى از ائمه معصومين عليهم السلام هر گاه گمان آن بود كه نجس مىشود و اما آن پنج چيز كه سنت است اول آنست كه در جائى نشيند كه هيچكس او را نبيند مثل گودال يا پس ديوار دوم آنكه در وقت داخل شدن به طهارتخانه اول پاى چپ خود را پيش كند و در وقت بيرون آمدن پاى راست را سيم آنكه در وقت طهارت كردن سنگينى بدن خود را بر پاى چپ اندازد چهارم آنكه سه نوبت از مقعد تا بيخ ذكر را مسح نمايد و بعد از آن از بيخ ذكر تا سر حشفه و بعد از آن سه نوبت ذكر را بفشارد پنجم آنكه اول مقعد را طهارت دهد و بعد از آن ذكر را و اما آن هشت چيز كه در وقت طهارت كردن به فعل آوردن آن مكروه است اول روى يا پشت خود را به جانب آفتاب يا ماه كردن به عنوانى كه نور آفتاب يا ماه به عورتين او بتابد و يا روى به جانب باد بول كردن دوم بدست راست استنجا كردن سيم بول كردن در زمين سخت كه بيم آن باشد كه قطرات بول برگردد چهارم بول كردن در سوراخهاى حيوانات مثل مورچه و مار و امثال آن پنجم طهارت گرفتن در شارع و در جائى كه مردم از
(٥)