مؤذن و كسى كه اذان مىشنود در وقت نام بردن حضرت پيغمبر صلى الله وعليه وآله و شيخ ابن بابويه صلوات فرستادن مطلقا واجب مىداند بر هر كس كه نام آن حضرت برد يا بشنود و اين قول كمال قوت دارد شانزدهم اظهار كردن مؤذن حرف ها را در لفظ الله وآله و اشهد والصلوة هفدهم اظهار كردن حرف حا را در لفظ الفلاح هجدهم آنچه مؤذن از فصول اذان گويد شنونده نيز آن را بگويد نوزدهم اعاده نمودن مؤذن اذان صبح را اگر قبل از طلوع فجر به فعل آورده باشد و اما آن نه امر كه در اذان مكروه است اول حرف زدن مؤذن در اثناى اذان دويم سكوت طويل در اثناى اذان سيم نگاه كردن مؤذن در حال اذان به جانب راست و چپ چهارم هر يك از شهادتين را زياده از دو نوبت گفتن چنان كه مخالفان مىكنند پنجم اذان گفتن در وقت راه رفتن ششم سواره اذان گفتن هفتم اذان گفتن جهت عصر روز جمعه هر گاه نماز جمعه گذارند هشتم اذان گفتن جهت عصر روز عرفه شخصى را كه حج مىگذارند نهم اذان گفتن جهت عشا در مشعر الحرام شخصى را كه حج مىگذارد و بعضى از (1) مجتهدين اذان گفتن در اين سه جا حرام مىدانند و اما آن دو امر كه حرام است اول اذان گفتن قبل از آنكه وقت نماز داخل شود مگر اذان نماز صبح كه قبل از طلوع فجر جايز است دويم گفتن الصلاة خير من النوم در اذان صبح مگر بواسطه تقيه كه نزد مخالفان گفتن آن سنت است فصل اقامت بعد از اذان سنت مؤكد است و با آنكه اذان ثواب عظيم دارد ثواب اقامت بيش از ثواب اذان است و سنت است كه آواز در اقامت بلند نكند و تأنى در آن سنت نيست بلكه ترك تأنى سنت است و سيد مرتضى عليه الرحمه اقامت را در نمازهاى پنجگانه واجب (2) مىداند و بى وضو اقامت گفتن را حرام مىداند و ايستادن را در آن واجب مىداند و بعضى از مجتهدين حرف زدن را بعد از قامت الصلاة حرام مىدانند (3) مگر حرفى كه به نماز تعلق داشته باشد مثل التماس كردن حاضران از شخصى عادل كه پيش نمازى ايشان كند يا امر كردن مأمومين را به آنكه صفهاى خود را راست بدارند و مانند اين و بدان كه هر گاه شخصى اذان و اقامت بجا نياورده داخل نماز شود سنت است كه نماز را قطع كند و هر دو را بجا آورده نماز را از سر گيرد و اين مشروط به پنج شرط است اول آنكه به سهو ترك اذان و اقامت كرده باشد نه به عمد دويم آنكه هنوز در ركعت اول باشد سيم آنكه ركوع نكرده باشد چهارم آنكه وقت نماز آنقدر تنگ نشده باشد كه اگر تلافى اذان و اقامت نمايد بعضى از نماز در خارج وقت واقع شود پنجم آنكه لازم نيايد كه بعضى از نماز در مكان غير