در بيان نيت روزه بدان كه شش امر در نيت روزه معتبر است اول نيت را قبل از طلوع فجر بجا آوردن دويم قصد قربت سيم تعيين آنكه اين روزه واجبست يا سنت چهارم تعيين آنكه از ماه رمضان است يا نذر يا كفاره پنجم تعيين آنكه اداست يا قضا و بعضى برآنند كه در روزه ماه رمضان نيت ادا لازم نيست ششم استدامت حكمى يعنى در اثناى روز قصد فعلى نكند كه روزه را باطل مىكند مثل خوردن و آشاميدن و جماع كردن و مانند آن پس اگر شخصى در اثناى روزه قصد چنين فعلى كند گناه كار است اگر چه آن را به فعل نياورد و ميانه مجتهدين خلاف است كه آيا به مجرد اين قصد روزه باطل مىشود يا نه و بر تقدير بطلان آيا همين قضا لازم است يا كفاره نيز لازم مىشود و در اين نيز خلاف است و اصح آنست كه قضا لازم است اما كفاره لازم نيست و بدان كه اگر شخصى نيت روزه واجبى را فراموش كند و قبل از پيشين به ياد او آيد و آن وقت نيت كند روزه او صحيح است و در روزه سنتى هر وقت به خاطر رسد اگر نيت كند ثواب روزه آن روز را دارد اگر چه پيش از شام به يك لحظه نيت كند فصل دوم در ذكر جماعتى كه روزه ايشان صحيح نيست اول شخصى كه از روزه داشتن بواسطه پيرى مشقت (1) عظيم يابد پس عوض هر روز يك مد گندم يا مانند آن تصدق نمايد دويم شخصى كه تشنگى بر او غالب باشد و مشقت عظيم از روزه داشتن كشد او نيز عوض هر روز يك مد گندم يا مثل آن تصدق نمايد و هر وقت كه عذر او بر طرف شود قضا كند سيم زنى كه حامله باشد و گمان آن داشته باشد كه از روزه داشتن به او يا به حمل او ضرر مىرسد حكم او حكم صاحب تشنگى است چهارم زنى كه به طفل شير ميدهد خواه طفل خود و خواه طفل غير را هر گاه از روزه داشتن شير او وفا به طفل نكند و او حكم حامله دارد پنجم زنى كه حيض داشته باشد يا نفاس يا آنكه استحاضه داشته باشد و غسل واجب را به فعل نياورده باشد ششم بيمارى كه از روزه داشتن ضرر يابد هفتم مسافر چنان كه قبل از اين مذكور شد هشتم طفلى كه بعد از طلوع فجر بالغ شود روزه آن روز از او صحيح نيست و بعضى از مجتهدين برآنند كه اگر قبل از پيشين بالغ شود روزه آن روز از او صحيح است نهم شخصى كه مست باشد روزه او صحيح نيست و قضاى آن روز بر او واجبست دهم شخصى كه كافر اصلى بوده باشد و بعد از طلوع فجر مسلمان شود روزه داشتن آن روز از او صحيح نيست و بعضى از مجتهدين برآنند كه اگر قبل از پيشين مسلمان شود روزه آن روز از او صحيح است و قضاى روزه هاى گذشته از او ساقط است اما هر گاه مرتد شود و باز توبه كند بر او لازم است قضاى روزه واجبى كه در ايام رده از او فوت شده اما اگر سنى شيعه شود حكم كافر اصلى