وضوى ارتماسى وضوى ارتماسى آن است كه انسان صورت و دستها را به قصد وضو در آب فرو برد، با مراعات طرف بالا به پائين; و احتياط واجب حركت دادن تدريجى عضوى است كه در آب فرو رفته تا شستن تدريجى حاصل شود، يا آنها را در آب فرو برد و به قصد وضو بيرون آورد، و يا آب را بر آنها محيط سازد، و يا آنها را در آب فرو برد و نيت وضو كند و تا وقتى كه آنها را بيرون مىآورد و ريزش آب تمام مىشود همه را نيت وضو كند; و مسح كند جلو سر و روى پاها را، چنان كه در وضوى ترتيبى گذشت.
(مسأله 265): در وضوى ارتماسى نيز صورت و دستها بايد از بالا به پائين شسته شود، پس اگر وقتى كه صورت و دستها را در آب فرو مىبرد قصد وضو كند، بايد صورت را از طرف پيشانى و دستها را از طرف آرنج در آب فرو ببرد، و اگر موقع بيرون آوردن از آب قصد وضو كند بايد صورت را از طرف پيشانى و دستها را از طرف آرنج بيرون آورد، و نيت شستن دست چپ را وقت بيرون آوردن از آب بنمايد، و به احتياط واجب مواظب باشد كه از آرنج و غير آن، آب بر كف دست ريزش نكند كه مسح; تنها با آب كف دست باشد.
(مسأله 266): اگر وضوى برخى اعضاء را ارتماسى و بقيه را غير ارتماسى انجام دهد اشكال ندارد. و احتياط مستحب ترك وضوى ارتماسى است.
آداب وضو هنگام وضو و قبل و بعد از آن، آدابى مستحب است، كه رعايت آنها مايه كمال وضو، وآثار دنيوى و اخروى بسيار است، از جمله:
1 - بسم الله الرحمن الرحيم، بگويد. از امام صادق (عليه السلام) روايت شده كه: هر كس در آغاز وضو بسم الله بگويد، مانند آن است كه غسل كرده باشد (تمام بدنش پاكيزه مىشود).
2 - دستهاى خود را پيش از شروع وضو بشويد.