او انجام دهد، ربا و حرام مىباشد.
(مسأله 2007): اگر كسى كه مقدار كمتر را مىدهد چيزى علاوه كند، مثلا يك من گندم و يك دستمال را به يك من و نيم گندم بفروشد، اشكال ندارد، و همچنين است اگر از هر دو طرف چيزى زياد كنند، مانند اين كه يك من گندم و يك دستمال را به يك من و نيم گندم و يا با يك دستمال بفروشد. ولى چنانچه يك من گندم و يك دستمال از نظر قيمت از يك من و نيم گندم و يك دستمال كمتر باشد به جهت مساوى بودن قيمت دستمال محل اشكال است، زيرا زيادى نيم من تدارك نشده، به خصوص اگر به ذمه بفروشد يا مدت هم داشته باشد.
(مسأله 2008): جنسى را كه در غالب شهرها با وزن يا پيمانه مىفروشند و در برخى شهرها با شماره معامله مىكنند، احتياط لازم است كه آن جنس را به زيادتر از آن نفروشند، و چنانچه شهرها مختلف باشند و چنين غلبه اى در بين نباشد حكم آن در هر شهرى بر طبق معمول آن شهر است.
(مسأله 2009): اگر چيزى را كه مىفروشد و عوضى را كه مىگيرد از يك جنس نباشد زيادى گرفتن اشكال ندارد، پس اگر يك من برنج بفروشد و دو من گندم بگيرد معامله صحيح است.
(مسأله 2010): جنسى را كه مىفروشد و عوضى را كه مىگيرد، اگر از يك چيز عمل آمده باشد، بايد در معامله زيادى نگيرد، مثلا اگر يك من روغن گاو بفروشد و در عوض آن يك من و نيم پنير گاو بگيرد، ربا و حرام است، و هم چنين است اگر ميوه رسيده را با ميوه نارس آن معامله كند نمىتواند زيادى بگيرد.
(مسأله 2011): جو و گندم در ربا يك جنس شمرده مىشود، پس اگر مثلا يك من گندم بدهد و يك من و پنج سير جو بگيرد، ربا و حرام است، و نيز اگر مثلا ده من جو بخرد كه سر خرمن ده من گندم بدهد، چون جو را نقد گرفته و پس از مدتى گندم را مىدهد، مانند آن است كه زيادى گرفته و حرام مىباشد.
(مسأله 2012): اگر چيزى را كه مانند پارچه با متر و ذرع مىفروشند، يا چيزى را كه مانند گردو و تخم مرغ با شماره معامله مىكنند، بفروشد و زيادتر