پروردگارا، اينان اصحاب منند! پاسخ آيد كه تو نمى دانى اينان چه حوادثى آفريدند... به من گويند: اينان پس از مفارقت تو پيوسته به پشت برگشتند و از اسلام دست كشيدند. (1) روايات ديگرى نيز در اين زمينه با الفاظ نزديك به اين وارد است كه به جهت رعايت اختصار نياورديم. (2) ج) ابوالنضر مولاى عمربن ابى عبيدالله گويد: به وى خبر رسيده كه رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم درباره شهيدان احد فرمود: (من درباره اينان گواهى [به بهشت] مى دهم)، ابو بكر گفت: اى رسول خدا، مگر ما برادران ايشان نيستيم؟ مانند آنان اسلام آورديم و چون آنان جهاد نموديم! رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم فرمود: چرا، ولى نمى دانم كه پس از من چه حوادثى خواهيد آفريد. ابو بكر بسيار گريست، سپس گفت: مگر ما پس از تو زنده خواهيم بود؟! (3) بر داناى آگاه پوشيده نيست كه احاديث گذشته كه به روايات حوض مشهور است و روايات نظير آنها و روايات ديگرى كه اشاره دارد به همگونى اين امت با امتهاى سابق در عملكردها و نيز برخى از آيات قرآن كريم و برخى از خطبه هاى (نهج البلاغة) همه و همه اجمالا بر اين دلالت دارند كه گروهى پس از رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم مرتد شدند و به پشت و آيين جاهليت خويش بازگشتند، و اين مطلب ميان اهل سنت و شيعه مورد اتفاق است و شبهه اى در آن نيست، سخن تنها در معناى ارتداد و تعيين اهل ارتداد و توبه كنندگان از آن است. از اين رو براى استحكام اين نظريه، نخست برخى از آيات و روايات ارتداد را مانند گذشته مى آوريم، آن گاه به خواست خدا در مسأله مورد نظر بحث مى كنيم.