فصل 3 گفتار علماى عامه درباره حقيقت محمديه صلى الله عليه و آله و سلم 1 - شيخ سليمان قندوزى گويد: خداوند نخست از نور ذات اقدس خود حقيقت محمديه صلى الله عليه و آله و سلم را كه جامع عوالم غيب و شهود، و محيط به مقامات ملكوتى و جبروتى است آفريد، و محمد صلى الله عليه و آله و سلم را بهترين آفريدگان و مبدأ ايجاد عوالم قرار داد... و از روى لطف او را گرامى داشت و از سر عطوفت او را به سيادت كونين شرافت بخشيد، و او را برزخى ميان وجوب و امكان ساخت... (1) 2 - علامه قسطلانى به نقل صاحب عبقات الانوار گويد: آن حضرت صلى الله عليه و آله و سلم جنس عالى بر همه اجناس، و پدر بزرگ همه موجودات است، و چون زمان به سبب اسم باطن در حق حضرتش بدان انجاميد كه جسم او وجود يابد و روح به آن تعلق گيرد حكم زمان به اسم ظاهر انتقال يافت، پس محمد صلى الله عليه و آله و سلم با كليت خويش جسما و روحا ظهور يافت، بنابر اين گر چه آفرينش ظاهرى آن حضرت به تأخير افتاده است ولى حضرتش گنجينه سر و جايگاه نفوذ امر خداست، و هيچ امرى جز از سوى او نافذ نمى گردد و هيچ خبرى جز از او نقل نمى شود. (2)
(٥٢)
