بخوابد و تا اذان صبح بيدار نشود، بايد روزه ء آن روز را قضا كند، و احتياط مستحب آن است كه كفاره هم بدهد.
مسأله 1639 - مراد از خواب اول - در صورتى كه انسان در خواب محتلم شود - خوابى است كه بعد از بيدار شدن بخوابد، و اما خوابى كه در آن محتلم شده خواب اول حساب نمى شود.
مسأله 1640 - اگر روزه دار در روز محتلم شود، واجب نيست فورا غسل كند.
مسأله 1641 - هرگاه در ماه رمضان بعد از اذان صبح بيدار شود و ببيند محتلم شده، اگر چه بداند پيش از اذان محتلم شده، روزه ء او صحيح است.
مسأله 1642 - كسى كه مى خواهد قضاى روزه ء ماه رمضان را بگيرد، هرگاه تا اذان صبح جنب بماند، اگر چه از روى عمد نباشد، روزه ء او باطل است.
مسأله 1643 - كسى كه مى خواهد قضاى روزه ء ماه رمضان را بگيرد، اگر بعد از اذان صبح بيدار شود و ببيند محتلم شده و بداند پيش از اذان محتلم شده است، روزه ء او بنابر احتياط باطل است، ولى چنانچه وقت قضاى روزه تا آمدن ماه رمضان ديگر تنگ است، مثلا پنج روز روزه ء قضاى ماه رمضان دارد، و پنج روز هم به ماه رمضان مانده است، بنابر احتياط واجب آن روز را روزه بگيرد و بعد از ماه رمضان هم روز ديگرى را روزه بگيرد.
مسأله 1644 - اگر در روزه ء واجبى غير قضاى روزه ء ماه رمضان، از روزه هايى كه مثل روزه ء كفاره وقت معينى ندارد، عمدا تا اذان صبح جنب بماند، روزه اش صحيح است، و احتياط مستحب آن است كه غير از آن روز، روز ديگرى را روزه بگيرد.
مسأله 1645 - اگر زن پيش از اذان صبح در ماه رمضان از حيض يا نفاس پاك شود و عمدا غسل نكند، يا اگر وظيفهء او تيمم است عمدا تيمم نكند، روزه اش باطل است، و در غير روزه ء ماه رمضان باطل نيست، اگر چه احتياط مستحب غسل كردن است.
مسأله 1646 - اگر زن پيش از اذان صبح در ماه رمضان از حيض يا نفاس پاك شود و