شتر، طلا و نقره به علت انتقال يا صدقه يا نذر به عين مال، از حد نصاب خارج شود زكات واجب نمىشود.
(1477) اگر به علت رسيدن مال به حد نصاب، مستطيع شود و رسيدن سال زكات بعد از زمان حج باشد، حج واجب مىشود، و اگر از روى معصيت حج بجا نياورد تا سال زكات فرا برسد، زكات واجب مىشود اگر چه به سبب تقصير در انجام حج و پرداخت زكات استطاعت او براى حج، در سالهاى آينده از بين برود، و اگر فرا رسيدن سال زكات قبل از اولين ماه از ماه‌هاى سه گانه حج (شوال، ذيقعده و ذيحجه) باشد در اين صورت زكات واجب است و حج واجب نمىشود، مگر آن كه با بقيه مال مستطيع براى حج باشد.
(1478) كسى كه زكات يا خمس يا واجبات ماليه ديگرى كه به عين مال تعلق مىگيرد و هم كفاره يا قرض و مانند آن كه به عين مال تعلق نمىگيرد بدهكار است، اگر بميرد و اموالش براى اداى همه‌ آنها كافى نباشد، اداى زكات و خمس و واجبات مالى كه به عين مال تعلق مىگيرد، مقدم است.
(1479) كسى كه حج و زكات بر عهده دارد، اگر بميرد و مالش براى هر دو كافى نباشد چنانچه مالى كه متعلق زكات است باقى باشد اداى زكات مقدم است، و اگر نه مالش بين حج و زكات تقسيم مىشود، و اين در صورتى است كه سهم حج براى كمترين مراتب حج كافى باشد، و اگر كافى نباشد احتمال دارد بين اداى زكات و انجام حج مخير باشند، اگر چه احتياط واجب در اختيار نمودن حج است، خصوصا اگر با انجام حج مقدارى مال براى زكات باقى بماند.
(1480) غير از گندم، جو، خرما و كشمش، در چيزهايى كه از زمين مىرويد و با پيمانه يا وزن معامله مىشود و از چيزهايى نيست كه مثل سبزيجات زود فاسد شود، زكات مستحب است و نصاب اين گونه چيزها همان " سيصد من تبريز " است.
(1481) اگر چند نفر در مالى شريك باشند، كسى كه سهمش به مقدار نصاب رسيده زكات بر او واجب است، و هم چنين اگر كسى در چند جا مالى داشته باشد در صورتى كه مجموع آنها به حد نصاب برسد، زكات بر او واجب مىشود.