(1490) اگر وزن گندم و جو و خرما و كشمش موقعى كه تر است به سيصد من تبريز برسد و بعد از خشك شدن كمتر از اين مقدار شود، زكات آن واجب نيست.
(1491) خرمايى كه تازه‌ آن را مىخورند و اگر بماند وزن آن خيلى كم مىشود، چنانچه مقدارى باشد كه خشك آن به سيصد من تبريز برسد، زكات آن واجب است.
(1492) گندم، جو، خرما و كشمشى كه زكات آنها را داده، اگر چند سال هم نزد او بماند زكات ندارد.
(1493) اگر گندم، جو، خرما و انگور از آب باران يا نهر آبيارى شود يا مثل زراعت هاى مصر از رطوبت زمين استفاده كند، زكات آن " ده يك " است، و اگر با دست، همچون دلو و موتور آب و مانند آن آبيارى شود، زكات آن " بيست يك " است و اگر مقدارى از باران يا نهر يا رطوبت زمين استفاده كند و به همان مقدار از آبيارى با دلو و موتور آب و مانند آن استفاده نمايد، زكات نصف آن ده يك و زكات نصف ديگر آن بيست يك مىباشد، يعنى از چهل قسمت بايد سه قسمت، آن را بابت زكات بدهند.
(1494) اگر گندم، جو، خرما و انگور، از آب باران يا مانند آن و هم از آب دلو و موتور آب يا مانند آن استفاده كند، چنانچه از يكى از اين دو راه بيشتر آبيارى مىشود، همان را بايد ملاك قرار داد.
(1495) هزينه اى را كه براى گندم، جو، خرما و انگور پرداخت كرده است، مىتواند از محصول كسر كند، و چنانچه پيش از كم كردن هزينه، وزن آنها به سيصد من تبريز برسد، ولى بعد از كم كردن به اين مقدار نرسد، بنابر اظهر زكات واجب نيست.
(1496) اگر در يك زمين جو و گندم و چيزى مثل برنج و لوبيا كه زكات آن واجب نيست بكارد، خرج هايى كه تنها براى يكى از آنها كرده فقط از همان كسر مىشود، ولى اگر براى هر دو مخارجى كرده، بايد به هر دو قسمت نمايد، مثلا اگر هر دو به يك اندازه بوده، مىتواند نصف مخارج را از جنسى كه زكات دارد كسر نمايد.