حدى كه بگويند آرام گرفت داخل در ركن ركوعى است و زائد بر آن مثل خود ذكر ركوع، داخل در ركن نيست، اگر چه واجب است.
(845) اگر موقعى كه ذكر واجب ركوع را مىگويد، بى اختيار به قدرى حركت كند كه از حال آرام بودن بدن خارج شود بايد بعد از آرام گرفتن بدن، دوباره ذكر را بگويد ولى اگر كمى حركت كند كه از حال آرام بودن بدن خارج نشود، يا انگشتان را حركت دهد اشكال ندارد.
(846) اگر نتواند به مقدار ذكر در ركوع بماند، در صورتى كه بتواند پيش از آن كه از حد ركوع بيرون رود ذكر را بگويد، بايد در آن حال تمام كند.
(847) اگر بدن به واسطه مرض و مانند آن در ركوع آرام نگيرد نماز صحيح است ولى بايد پيش از آن كه از حال ركوع خارج شود ذكر واجب را بگويد.
(848) هر گاه نتواند به اندازه ركوع خم شود، بايد به چيزى تكيه دهد و ركوع كند، و اگر موقعى هم كه تكيه داده نتواند به طور معمول ركوع كند بايد به هر اندازه مىتواند خم شود، و اگر هيچ نتواند خم شود بايد با سر اشاره نمايد و اگر آن هم ممكن نشد با چشم، به وسيله بستن براى ركوع و باز كردن براى برخاستن از ركوع اشاره نمايد و اگر از اين هم عاجز است بايد در قلب، نيت ركوع كند و ذكر آن را بگويد.
(849) كسى كه نمىتواند ايستاده يا نشسته ركوع كند و براى ركوع فقط مىتواند در حالى كه نشسته است كمى خم شود، يا در حالى كه ايستاده است با سر اشاره كند، بايد ايستاده نماز بخواند و براى ركوع با سر اشاره نمايد.
(850) بعد از تمام شدن ذكر ركوع، بايد راست بايستد و بعد از آن كه بدن آرام گرفت به سجده رود و اگر عمدا پيش از ايستادن، يا پيش از آرام گرفتن بدن به سجده رود نمازش باطل است.
(851) اگر ركوع را فراموش كند و پيش از آن كه به سجده برسد، يادش بيايد، اگر به قصد ركوع خم شده بود و مختصر مكثى در ركوع كرد، فقط قيام بعد از ركوع را انجام نداده، بنا بر اين بر مىگردد و آن قيام را به جا آورده و به سجده مىرود و الا بايد ايستاده و بعد به ركوع رود، و احتياط مستحب است اگر فراموش كردن ركوع قبل از خم شدن باشد، نماز را دو مرتبه بخواند، و چنانچه به حالت خميدگى به