(588) تيمم بر سنگ گچ و سنگ آهك قبل از پخته شدن صحيح است، و اگر سنگ گچ و آهك پخته شده است و چيز ديگرى ندارد احتياطا هم به آنها و هم به گل يا غبار، اگر برايش ممكن است، تيمم نمايد. ولى تيمم به جواهر، مانند سنگ عقيق و فيروزه باطل مىباشد.
(589) اگر خاك، ريگ، كلوخ و سنگ پيدا نشود، بايد با تكان دادن لباس و فرش و مانند آن خاك تهيه كند. همچنين اگر با خشك كردن گل بتواند خاك تهيه كند بايد اين كار را انجام دهد، و اگر تهيه خاك به هيچ صورتى ممكن نيست، دست خود را بر لباس يا فرش و مانند آن بزند تا روى آن غبار آلود شود و بر آن تيمم كند و اگر غبار در لاى لباس يا فرش باشد تيمم بر آن صحيح نيست، چنانچه گرد و غبار هم پيدا نشود بايد به گل تيمم كند و اگر گل هم پيدا نشود، احتياط مستحب آن است كه نماز را بدون تيمم بخواند و بنابر اقوى بعدا قضاى آن را بجا آورد.
(590) كسى كه آب ندارد اگر برف يا يخ داشته باشد، چنانچه ممكن است بايد آن را آب كند و با آن وضو بگيرد يا غسل نمايد، و اگر ممكن نيست و چيزى هم كه تيمم به آن صحيح است ندارد، احتياط مستحب آن است كه نماز را بدون وضو و تيمم بخواند و بعدا بايد قضاى آن را هم بخواند.
(591) اگر با خاك و ريگ چيزى مانند كاه، كه تيمم به آن باطل است مخلوط شود، نمىتواند به آن تيمم كند ولى اگر آن چيز به قدرى كم باشد كه در خاك يا ريگ، از بين رفته حساب شود، تيمم به آن خاك و ريگ صحيح است، بلكه اگر آن چيز كم باشد و از بين رفته هم حساب نشود ولى عرفا خاك و ريگ گفته شود، بعيد نيست تيمم صحيح باشد.
(592) تيمم به ديوار گلى صحيح است و هم چنين است تيمم به زمين و خاك نمناك و تيمم به گل سفت شده نيز صحيح است. بنا بر اين گلى كه تيمم به آن با وجود زمين و خاك خشك صحيح نيست، گلى است كه تر باشد.
(593) چيزى كه بر آن تيمم مىكند بايد پاك باشد و اگر چيز پاكى كه تيمم به آن صحيح است ندارد احتياط در اين است كه نماز را بدون تيمم بخواند و بعدا با وضو يا غسل يا تيمم نماز را دو مرتبه بخواند.