احكام خمس (مسأله 1749) در هفت چيز خمس واجب مىشود (أول) منفعت كسب (دوم) معدن (سوم) گنج (چهارم) مال حلال مخلوط به حرام (پنجم) جواهرى كه بواسطة غواصى يعنى فرو رفتن در دريا بدست مىآيد (ششم) غنيمت جنگ (هفتم) زمينى كه كافر ذمي از مسلمان بخرد. و احكام اينها مفصلا گفته خواهد شد.
1 - منفعت كسب (مسأله 1750) هر گاه انسان از تجارت يا صنعت يا كسبهاى ديگر مالى بدست آورد اگر چه مثلا نماز و روزه ميتى را بجا آورده و از اجرت آن مالى تهيه كند، چنانچه از مخارج سال خود أو و عائله اش زياد بيايد بايد خمس يعنى يك پنجم آن را بدستورى كه بعدا گفته مىشود بدهد.
(مسأله 1751) مهرى را كه زن مىگيرد و مالى را كه مرد عوض طلاق خلع اخذ مىنمايد خمس ندارد. و هم چنين است جايزههاى كوچك و هبه و هديه و ارثى كه به انسان مىرسد. ولى اگر مثلا با كسى خويشاوندى داشته و گمان ارث بردن از أو نداشته احتياط واجب آنست كه خمس آن ارث را كه از أو مىبرد اگر از مخارج سالش زياد بيايد بدهد. و هم چنين است اگر مال زيادى بواسطة وصيت بدست أو آيد و يا جايزه پر ارزشى به أو برسد.
(مسأله 1752) اگر مالى به ارث به أو برسد و بداند كسى كه أين مال از أو به ارث رسيده خمس آن را نداده بايد خمس آن را بدهد. و اگر در خود آن مال خمس نباشد و وارث بداند كسى كه آن مال از أو به ارث رسيده خمس بدهكار است، بايد خمس را از مال أو بدهد.
(مسأله 1753) اگر بواسطة قناعت كردن چيزى از مخارج سال انسان زياد بيايد