مغرب نبوده قضا لازم نيست.
(نهم) آن كه براى خنك شدن يا بي جهت مضمضه كند يعنى آب در دهان بگرداند و بي اختيار فرو رود و هم چنين است بنابر احتياط واجب اگر مضمضه براى وضوى غير نماز واجب بأشد. ولى اگر فراموش كند كه روزه است و آب را فرو دهد يا براى وضوى نماز واجب مضمضه كند و بي اختيار فرو رود قضا بر أو واجب نيست.
(دهم) آن كه كسى از جهت اكراه يا اضطرار يا تقيه افطار كند لازم است قضا نمايد.
(مسأله 1686) اگر غير آب چيز ديگرى را در دهان ببرد و بي اختيار فرو رود يا آب داخل بيني كند و بي اختيار فرو رود قضا بر أو واجب نيست.
(مسأله 1687) مضمضه زياد براى روزه دار مكروه است و اگر بعد از مضمضه بخواهد آب دهان را فرو برد بهتر آنست كه سه مرتبه آب دهان را بيرون بريزد.
(مسأله 1688) اگر انسان بداند كه بواسطة مضمضه بي اختيار يا از روى فراموشى آب وارد گلويش مىشود نبايد مضمضه كند.
(مسأله 1689) اگر در ماه رمضان بعد از تحقيق يقين كند كه صبح نشده و كارى كه روزه را باطل مىكند انجام دهد بعد معلوم شود صبح بوده قضا لازم نيست.
(مسأله 1690) اگر انسان شك كند كه مغرب شده يا نه نمىتواند افطار كند. ولى اگر شك كند كه صبح شده يا نه پيش از تحقيق هم مىتواند كارى كه روزه را باطل مىكند انجام دهد.
احكام روزه قضا (مسأله 1691) اگر ديوانه عاقل شود واجب نيست روزههاى وقتى را كه ديوانه بوده قضا نمايد.
(مسأله 1692) اگر كافر مسلمان شود واجب نيست روزههاى وقتى كه كافر بوده قضا نمايد. ولى اگر مسلمانى كافر شود و دوباره مسلمان گردد روزههاى وقتى را كه