عليك بلهوك الغانيات * وخل المعالي لأصحابها ترجمه: اى پسر معتز بايد ياد كرد از مردمى كه از متاع دنيا چشم پوشيدند و به قناعت و به سادگى عمر گذراندند و خلافت اسلام را از راه مشروع آن صاحب بودند.
آن پشت به دنيا كردگان، آن عبادت خداى برپا دارندگان، آن پيشانى در برابر عظمت كردگار بر خاك نهندگان، آن روزه داران روز، نمازگزاران شب، آن آداب دانان، آن محوران دين و قرآن كه آسياى سنگ اسلام بر گرد آنان چرخد نه جز آنان.
اى پسر معتز تو! تو (با دهان آلوده نام پاكان مبر) و به زن بازيها و نوازندگان خويش كه بدان سرگرم هستى بسنده كن و شرفها و بزرگواريها را براى بزرگان و شريفان بگذار و تو را چه رسد كه منافسه و معارضه اى با آنان داشته باشى. (1) اينك با در نظر گرفتن اين پيشگفتار، به زندگى پيامبر عاليقدر اسلام (صلى الله عليه وآله) و ديگر پيشوايان عاليقدر راه حق وارد مى شويم و توفيق و كمال را از او مى طلبيم كه او تنها منبع هر كمال و مصدر هر فضل و فضيلتى است. ما در بررسى زندگى پيشوايان (عليه السلام) بيشتر به جنبه‌هاى عملى و الگويى و تربيتى آنان پرداخته ايم و كوشيده ايم مطالبى را آورده باشيم كه ملموس و قابل درك خواننده با شد نه رؤيايى و خيالى و بالاتر از فهم و انديشه.
زندگى هر كدام از پيشوايان را در پنج بخش ترتيب داده ايم كه دربرگيرندهء بخشى از حيات تفصيلى آنان مى باشد نه تمام احوال و حالات در اين سير طولانى از قرآن مجيد، سيره، تاريخ و منابع معتبر سود جسته ايم.
به اين اميد، كارى نه در حد و شأن پيشوايان بلكه در حد فهم خود فراهم آورده باشيم تا برنامهء عملى روز و ذخيرهء آخرت آن روز باشد.
قم دكتر عقيقى بخشايشى