16. ارتباط امام و امت:
يكى ديگر از موارد مثبت، و سازنده بودن ائمه اطهار (عليه السلام) وجود رابطهء محكم و ناگسستنى با امت خويش مى باشد و زندگى پيشوايان معصوم (عليه السلام) پر از اين شواهد و قرائن است كه مى رساند آنان دائما با جماهير امت خويش، ارتباط مستقيم داشته اند، زعامت و رهبرى امام تنها به عنوان فردى از خاندان " اهل بيت " به صورت تصادف يا بر اساس مجرد انتساب به رسول خدا (صلى الله عليه وآله) نبود (چون چه بسيار افرادى كه به رسول خدا (صلى الله عليه وآله) انتساب دارند) بلكه بر اساس داد و ستد فكرى و بر اساس نقش مثبت و ايجابى بود كه امام همواره در ارتباط با امت و در ممارست با او داشت (على رغم آن همه دور افتادنها و كنار زده شدن‌ها كه از ناحيه محور حكومت و قدرت ظاهرى داشتند) چون بسيار طبيعى است كه امت به سادگى و آسانى و مفت و رايگان، زعامت و قيادت امر را در اختيار هر كسى قرار نمى دهد و هيچ فردى نمى تواند بدون بخشش يا اعطاء لازم و بدون امتياز خاص در قلوب جا باز كند و يا دردى را كه اميدى به حل مشكلات آن توسط آن پناهندگان وجود نداشته باشد، به سراغ او بروند.
اين ارتباط و زعامت گسترده در نتيجه نقش مثبت و سازنده ائمه اطهار (عليه السلام) در زندگى امت است كه از شخصيت على (عليه السلام) يك نمونه زنده و الگوى عالى در برابر ديگر انقلابيون مجسم مى سازد كه پس از غائله كشتن عثمان به سراغ او مى روند و همين ارتباط و علاقه در ديگر ائمه (عليه السلام) با امتها و مردم خود وجود داشته است كه امت آنان را نمونه عالى و الگوى كامل رهبرى مى ديدند و به سراغ آنان مى رفتند. نگاهى به زندگى امام موسى بن جعفر (عليه السلام) بيافكنيد او از چه پايگاه و با چه پشتوانه معنوى با صراحت كامل در برابر هارون