سيره و روش پيشوايان معصوم (عليها السلام) سيره مقوله اى است كه در مورد اقوال، افعال، وتقارير پيشوايان معصوم (عليها السلام) بحث و گفتگو مى كند و هدف نهائى آن، آشنائى با زندگى پيشوايان معصوم (عليها السلام) و متأدب شدن با آداب و سنن و شيوههاى حياتى و معنوى آن بزرگواران (عليها السلام) مى باشد. از اين رو كه آنان " اسوهها " و " الگوىهاى زندگى " ما هستند پس توجه به زندگى پيشوايان عاليقدر، از جهات مختلفى مى تواند مورد عنايت واقع شود كه ما در اين پيشگفتار به مواردى از آنها بسنده مى كنيم:
1. تربيت و اخلاق هر اجتماعى نياز به الگو و نمونهء تربيتى دارد كه در رسيدن به زندگى متعادل وايده آل آن را رهبرى و هدايت كند وجود نمونههاى بارز تربيتى در هر زمينه در تكامل و تربيت افراد، نقش حساس و حياتى را دارند.
وجود قهرمانان، به عنوان الگو، و مربى نمونه، براى انسانها، مورد تأييد علم روانشناسى است و روانكاوان را اعتقاد بر آنست كه اگر در نهضتها و حركتهاى اجتماعى، نيروى عظيم تودهها، به كانال مفيد و مطمئنى هدايت و سوق داده نشوند، بيم آن مى رود كه قدرتهاى عظيم و خلاقه انسانى، در راه نابودى و از بين بردن خويشتن، به كار افتد و به بيراهه سوق داده شود. اگر در زندگى اجتماعى و انسانى نيز رهبرى شايسته و لايقى وجود نداشته باشد كه حركتهاى اصيل اجتماعى را رهبرى و ارشاد نمايد، حركتهاى آنان به نوعى آنارشيسم و هرج و مرج اجتماعى تبديل خواهد شد.
از اينرو، سير در زندگى تربيتى پيشوايان معصوم (عليه السلام) كه شخصيتهاى الهى و آسمانى هستند در سازندگى و تربيت بشر، نقش حساس و اساسى را دارد و بررسى زندگى و سيره آنان به مصداق آيه كريمه " ولكم في رسول الله أسوة حسنة " (1) (شما را در زندگى رسول خدا (صلى الله عليه وآله) الگوى نيك و زيبائى است) مى تواند الگوى تربيت و نمونهء مربى شايسته باشد، و افراد را مطابق آن نمونههاى راستين الهى، بسازد و تربيت نمايد. تربيتى كه هدف نهايى آن رساندن انسان به كمال مطلوب دينى و دنيوى، و سعادت و خوشبختى دنيا و عقبى هر دو مىباشد.