مسائل نماز و روزه (مسأله 51) اگر شخص روزهدارى در ماه رمضان بعد از غروب و بعد از افطار كردن در محل خود با هواپيما به طرف مغرب و به محلى كه در آنجا آفتاب هنوز غروب نكرده، مسافرت مىكند، پس از وصول به آن محل آيا لازم و واجب است كه تا غروب آفتاب امساك كند؟
ظاهر اين است كه واجب نباشد چون اين شخص طبق آيه مباركه (واتموا الصيام الى الليل) روزهاى را كه گرفته و تا غروب رسانده است و مقتضى ندارد كه در آن محل امساك كند.
(مسأله 52) اگر شخص مكلف نماز صبح را در محل خود بجا آورد و سپس به طرف مغرب و به محليكه هنوز صبح طلوع نكرده است، مسافرت كند و يا نماز ظهر و عصر را خوانده و بعدا به طرفى كه هنوز در آنجا ظهر نشده مسافرت مىكند و يا نماز مغرب را خوانده و بعدا به محلى كه هنوز آفتاب در آنجا غروب نكرده مسافرت مىكند، آيا لازم و واجب است كه در تمام اين موارد نمازهاى خود را اعاده كند؟
دو وجه دارد و احتياط واجب آنست كه نمازهاى خوانده شده را دوباره بخواند.
(مسأله 53) اگر شخصى وقت نماز در شهر و محل خودش گذشته باشد به اين كه آفتاب طلوع كرده و او نماز صبح را نخوانده و يا آفتاب غروب كرده و او نماز ظهر و عصر را نخوانده و سپس با هواپيما به محلى مسافرت مىكند كه در آنجا آفتاب طلوع نكرده و يا غروب نكرده، آيا لازم است بر او نمازهائى كه از او فوت شده، بطور اداء يا قضاء يا به قصد ما فى الذمة بجا آورد؟
در اينجا چند وجه دارد و احتياط آنست كه نمازها را به قصد ما فى الذمه اعم از قضاء و يا اداء بجا آورد.
(مسأله 54) اگر كسى با هواپيما مسافرت كرد و خواست نماز خود را در هوا بخواند، چنانچه بتواند نماز را رو به قبله و با ديگر شرائط بجا آورد، نماز او صحيح است و اگر نتواند در هوا نماز را رو به قبله بجا آورد، اگر وقت نماز به اندازهاى