بخش اول / ولادت، عصر زندگى، مناقب و فضايل او...
مولود مسعود در سوم ماه صفر به سال 57 هجرى، در خاندان علم و فضيلت و دودمان عبادت و زهادت، نوزادى چشم به جهان گشود كه جهان را با علم و دانش و فضل و فضيلت خود، روشن و منور ساخت او امام باقر شكافندهء علوم و معارف الهى از نسل پاك پيامبر عاليقدر اسلام بود.
او در خانه اى چشم به جهان گشود كه بهترين، مقدس ترين، پاك ترين خاندان مدينه بلكه مقدس ترين خاندان تمام نقاط معمورهء آن روز و امروز جهان اسلام بود.
مادرش " فاطمه " (عليه السلام) مكناة به ام عبد الله يا " أم الحسن " زن پارسا و بسيار عفيف دختر ارجمند امام حسن مجتبى (عليه السلام) بود كه با پسر عموى خود امام زين العابدين وصلت كرده بود از اينرو، او نخستين كسى است كه هم از نظر پدر و هم از نظر مادر، تبار به رسول خدا (صلى الله عليه وآله) و فاطمه اطهر (س) مى رساند - به اصطلاح هم نبوى بود و هم علوى، و هم فاطمى بود - و هم حسنى و هم حسينى (عليها السلام).
او درست چهار سال پيش از واقعهء عاشورا متولد گرديد و در حادثهء كربلا، همراه پدر و مادرش، مرارت اسارت را در ايام كودكى چشيد و صحنه‌هايى از حوادث كربلا و دوران اسارت را به خاطر مى آورد و آنروزهاى تاريك، همانند زنجيره‌هايى از جلو چشمش، عبور مى كرد و روزى نبود كه تداعى نشود.
نام گرامى اش " محمد " و كنيه اش " ابوجعفر " و داراى القابى مى باشد: باقرالعلم، شاكر، هادى، امين، شبيه. ولى مشهورترين آنها همان " باقر العلم " مى باشد و علت نام گزارى او، فرو رفتن او در علوم و شكافنده‌گى او نسبت به معارف و تعمق او در دانشهاى روز بود. پدر