بخش سوم / امام باقر (ع) و زمامداران خودسر...
امام باقر (عليه السلام) در زندگى محدود ولى پر بركت خود با چند تن از خلفاى اموى معاصر بود كه هر كدام از آنان در امر حكومت سبك و سليقهء خاصى داشتند وطبعا برخوردهايى هم صورت مى گرفت ما هم اكنون در زمان حكومت هر كدام از آنان اندك مكثى مى نماييم و چهره‌هاى منفى يا مثبت آنان را معرفى و ترسيم مىكنيم:
1. وليد بن عبد الملك وليد بن عبد الملك نخستين خليفهء معاصر امام پنجم بود، برخى از مورخان از وليد تمجيد نموده او را بر پدرش عبد الملك، و جدش مروان، و بسيارى ديگر از خلفاى اموى ترجيح داده اند. چون غير از عمر بن عبد العزيز، هيچ يك از خلفاى بنى اميه در دوران زمامدارى خود، به اندازهء او كارهاى عام المنفعه و امور خيريه صورت نداده است، او در دوران زمامدارى خود در تأسيس و توسعه و ترميم مساجد و اماكن مقدس كوشش فراوان به خرج مى داد و استانداران و فرمانداران خود را به اين كارها تشويق مى نمود.
در اثر اين علاقهء بود ابنيه وآثار خيريهء متعددى از او به يادگار مانده است كه از آن جمله مى توان " مسجد جامع دمشق " را نام برد.
و نيز مسجد پيامبر (صلى الله عليه وآله) در مدينه به دستور او توسعه يافت و قسمتى از منازل مجاور، جزو مسجد گرديد. علاوه بر اين، وليد در عمران و آبادى و شكوفائى اقتصاد كشور، كوشش لازم به عمل مى آورد و اهل صنعت و حرفه را مورد تشويق خود قرار مى داد، از اين رو عصر او، عصر توسعهء عمران و آبادى و نوسازى كشور، و رواج صنعت و كسب و تجارت بود.
ايجاد بيمارستانها وليد چند اقدام ابتكارى نيز انجام داد كه از نمونه‌هاى روشن تمدن اسلامى به شمار