بود و به اين جهت به او " باقر " گفته شد كه علم را مى شكافت و به آن توسعه مى بخشيد شاعر در وصف او چنين گفته:
اى شكافندهء علم براى پرهيزگاران واى بهترين كسى كه بر كوههاى حجاز لبيك گفتى و نداى توحيد را سر دادى ".
5. گفتار عطار نيشابورى:
گفتار عطار نيشابورى (513 - 627 ه): " محمد بن ابراهيم " ملقب به " فريد الدين " معروف به " شيخ عطار " از اكابر مشايخ صوفيه و صاحب كتاب " تذكرة الأولياء "، " تراجم عرفاء " است. وى در پايان كتابش كه با وصف حال حضرت امام باقر (عليه السلام) به آن حسن ختام بخشيده است چنين مى نويسد:
" ذكر إمام محمد باقر (عليه الرحمة)، آن حجت اهل معاملت، آن برهان ارباب مشاهدت، آن امام اولاد نبى، آن گزيدهء احفاد على (عليه السلام)، آن صاحب باطن و ظاهر، ابوجعفر محمد باقر (عليه السلام) به حكم آن كه ابتداء اين طائفه از جعفر صادق كرده شد كه از فرزندان مصطفى است عليه الصلاة والسلام. ختم اين طائفه هم بر ايشان كرده مى آيد. گويند كه كنيت او ابو عبد الله بود و او را " باقر " خواندندى مخصوص بود به دقائق علوم و لطائف اشارات و او را كرامات مشهور است به آيات باهره وبراهين زاهره و آوردهاند در تفسير اين آيت كه: * (فمن يكفر بالطاغوت، ويؤمن بالله) * فرموده است كه بازدارندهء تو از مطالعه حق طاغوت است بنگر تا چه محجوبى بدان حجاب از وى بازمانده است به ترك آن حجاب بگوى تا به كشف ابدى برسى و محجوب ممنوع باشد و ممنوعى نبايد كه دعوى قربت كند.
نقل است كه از يكى از خواص او پرسيدند كه او شب چون مى گذراند؟ گفت: چون از شب لختى برود او از اوراد فارغ شود به آواز بلند گويد: الهى و سيدى شب درآمد و ولايت تصرف ملوك به سرآمد و ستارگان ظاهر شدند و خلائق بخفتند و به نوم درها فرو بستند و پاسبانان برگماشتند و آنها كه بديشان حاجتى داشتند، فرو گذاشتند. بار خدايا! تو زنده