اگر مثلا با كسى خويشاوندى داشته و گمان ارث بردن از او نداشته احتياط واجب آنست كه خمس آن ارث را كه از او مىبرد اگر از مخارج سالش زياد بيايد بدهد.
(مسأله 1764) اگر مالى به ارث به او برسد، و بداند كسى كه اين مال از او به ارث رسيده خمس آن را نداده، بنابر احتياط واجب خمس آن را بدهد، ولى اگر در خود آن مال خمس نباشد، و وارث بداند كسى كه آن مال از او به ارث رسيده، خمس بدهكار است، بايد خمس را از مال او بدهد.
(مسأله 1765) اگر بواسطه قناعت كردن، چيزى از مخارج سال انسان زياد بيايد، بايد خمس آن را بدهد.
(مسأله 1766) كسى كه ديگرى تمام مخارج او را مىدهد، بايد خمس تمام مالى را كه بدست مىآورد بدهد.
(مسأله 1767) اگر ملكى را بر افراد معينى مثلا بر اولاد خود وقف نمايد، چنانچه در آن ملك زراعت و درختكارى كنند و از آن چيزى بدست آورند و از مخارج سال آنان زياد بيايد، بايد خمس آن را بدهند. و همچنين اگر طور ديگرى هم از آن ملك نفع ببرند، مثلا اجاره آن را بگيرند، بايد خمس مقدارى را كه از مخارج سالشان زياد مىآيد بدهند.
(مسأله 1768) اگر مالى را كه فقير بابت خمس و زكات و صدقه مستحبى گرفته از مخارج سالش زياد بيايد، يا از مالى كه به او داده‌اند منفعتى ببرد، مثلا از درختى كه بابت خمس به او داده‌اند ميوه‌اى بدست آورد، و از مخارج سالش زياد بيايد بايد خمس آن را بدهد.
(مسأله 1769): اگر با عين پول خمس نداده جنسى را بخرد، يعنى به فروشنده بگويد اين جنس را به اين پول مىخرم ظاهر اين است كه معامله نسبت بجميع مال صحيح است، و به جنسى كه با اين پول خريده است خمس تعلق مىگيرد و احتياجى به اجازه و امضا حاكم شرع نيست.
(مسأله 1770) اگر جنسى را بخرد و بعد از معامله قيمت آن را از پول