براى گروهى كه امور را با خرد به سنجندند پديدار است. (حم) (رمزى از رموز قرآن يا اشاره به دو اسم حميد و مجيد خداست) سوگند به قرآن روشن بيان كه ما آن را به زبان فصيح عربى مقرر داشتيم تا شما (بندگان) در فهم آن عقل و خرد به كار بنديد و يكى از نشانهاى قدرت الهى همان نيروى برق است كه شما را هم از صاعقه عذاب مىترساند و هم به رحمت باران آسمان كه زمين را پس از مرگ زنده مىكند اميدوار مىسازد. همانا در اين كار نشانهائى است براى گروهى كه خرد را به كار بندند.
اى " هشام " خداوند جهان خردمندان را پند داد و آنان را ترغيب به آخرت فرمود " و ما الحيوة الدنيا الا لعب ولهو وللدار الاخرة خير للذين يتقون افلا تعقلون " (آيه 23 سوره انعام). ترجمه: زندگى دنيا جز بازيچه كودكان و هوسرانى بى خردان چيزى نيست همانا سراى ديگر، پرهيزكاران را نيكوتر است آيا اين دو را با ترازوى خرد نمىسنجيد؟ و در آيه 59 سوره 28 قصص فرمود: " و ما اوتيتم من شيئ فمتاع الحيوة الدنيا و زينتها و ما عند الله خير وابقى افلا تعقلون " ترجمه: آنچه از نعمتهاى اين عالم به شما داده شده متاع بى ارزش زندگانى دنيا است و آنچه نزد خداست براى شما بهتر و پاينده تر است آيا به نيروى خرد انديشه نمىكنيد؟. - اى " هشام " سپس نابخردان را كه راجع به عذاب خدا انديشه نمىكنند ترسانيد و در آيه 136 تا 138 سوره صافات فرمود (ثم دمرنا الاخرين وانكم لتمرون عليهم مصبحين وبالليل افلا تعقلون) پس (از نجات لوط و اهلش) ديگران را هلاك ساختيم وشما مردم اينكه بر ديار ويران قوم لوط مىگذريد (وخرابه‌هاى آنان را به چشم مىنگريد) در صبح و شام باز چشم عبرت نمىگشائيد و عقل را به كار نمىاندازيد).
اى " هشام " آنگاه بيان فرمود كه خرد و دانش با يكديگر چنان كه در سوره عنكبوت آيه 42 فرمود " وتلك الامثال نضربها للناس و ما يعقلها الا العالمون ".
ترجمه: ما اين مثلها را مىزنيم (تا حقايق براى مردم روشن شود) لكن جز دانشمندان كسى تعقل آنها نخواهد كرد).
اى " هشام " سپس نكوهش كرد كسانى را كه تعقل نمىكنند چنان كه در سوره