(1) " قاضى نور الله بن شريف الدين حسينى مرعشى ششترى " معاصر مرحوم " شيخ بهائى " و صاحب كتاب " احقاق الحق "، " مصائب النواصب "، " صوارم محرقه "، " مجالس المؤمنين "، از علماء و متكلمين بزرگ شيعه در قرن دهم و يازدهم هجرى بوده، و در اكبر آباد هند قبرش مزار معروفى است كه مردم بدان تبرك مىجويند، و اهل سنت او را بر اساس تعصب مذهبى شهيد كردند، داستان شهادتش مطابق حكايت " شيخ على حزين " كه از علماء هند ومعاصر " مجلسى " قدس سرهما بوده، در كتاب تذكره اش چنين است: مرحوم " قاضى نور الله " مذهبش را از نظر تقيه از مخالفين مستور مىداشت، و چون در مسائل فقه و فتاوى رؤساى مذاهب چهارگانه اطلاعات كافى داشت، " سلطان اكبر شاه " و بيشتر مردم معتقد بودند كه آن بزرگوار از اهل سنت و جماعت است، و نظر به لياقت و دانش و فضيلتش سلطان مزبور او را به سمت قاضى القضاة منصوب گردانيد، ومرحوم " قاضى نور الله " اين منصب را پذيرفت به شرط اينكه در قضاوت آزاد باشد، يعنى قضاوتش از چهار مذهب تجاوز نكند، لكن الزامى نداشته باشد كه هميشه مطابق مذهب مخصوص قضاوت كند، و فرمود چون داراى فكر نيرومند وقوه استدلال مىباشم خود را مقيد به يكى از آن مذاهب نمىيكنم، ولى از مجموع آنها هم در قضاوت خارج نمىشوم. سلطان اين شرط را پذيرفت، و البته " قاضى نور الله " مطابق مذاهب اماميه در قضاوت حكم مىداد، لكن با يكى از مذاهب اربعه تطبيق مىكرد و هر گاه در موردى بوى اعتراض مىكردند آنان را محكوم مىكرد به اينكه اين حكم مطابق فلان مذهب از مذاهب اربعه است. مدتى بدين منوال اشتغال به قضاوت داشت و در خفا مشغول تصنيفات خود بود تا آنكه " سلطان اكبر شاه " درگذشت و فرزندش " جهانگير شاه " به تخت سلطنت نشست. مرحوم " قاضى " همچنان در مقام و كرسى قضاوت بر قرار بود تا آنكه بعضى از علماء مخالف كه مقرب نزد سلطان بود فهميد كه " قاضى نور الله " بر مذهب اماميه و شيعه است، نزد سلطان سعايت كرد و گفت قاضى شيعه و امامى است و دليل تشيعش اينست كه ملتزم به يكى از مذاهب اربعه نيست، و در هر مسأله‌يى مطابق مذهب اماميه فتوى مىدهد و با يكى از مذاهب تطبيق مىكند. سلطان با اين بيان قانع نشد و گفت اين معنى دليل تشيعش نمىشود چه او در قبول قضاوت اين معنى را شرط كرده است. دشمنان از اين راه كه مأيوس شدند درصدد چاره جويى برآمدند تا بوسيله‌يى حكم قتل قاضى را از سلطان بگيرند و فكرشان به اينجا منتهى شد كه شخصى را بعنوان شاگردى نزد وى بفرستند و تظاهر به تشيع نمايد تا بدين وسيله به تصانيف وى واقف شود. بر اين فكر جامه عمل پوشاندند، شخص مأمور طبق تبانى مدتى ملازم خدمت وى بود تا بدين وسيله به كتاب احقاق الحق يا مجالس المؤمنين واقف شد و با اصرار و التماس بسيار آن كتاب را از قاضى گرفت ونسخه‌يى از آن نوشت و به مخالفين تقديم كرد دشمنان آن كتاب را گواه تشيع وى قرار داده سعايت را تجديد كردند و گفتند در كتابش چنين و چنان گفته و سزاوار است بر وى حد جارى شود. سلطان گفت كيفرش چيست؟ گفتند كيفرش آنست كه فلان تعداد تازيانه بر وى زده شود. سلطان اجازه داد و گفت اختيار با شماست. پس از محضر سلطان برخاسته و شتاب در اجراء كيفر نمودند و قاضى را حاضر نموده تازيانه بر بدنش زدند. مرد هفتاد ساله در اثر آن تازيانه‌ها شربت شهادت نوشيد.

مفاتيح البحث: الإمام جعفر بن محمد الصادق عليهما السلام ⁽²⁾، هشام بن الحكم ⁽²⁾، الشيخ البهائي ⁽¹⁾، الستر ⁽¹⁾، القتل ⁽¹⁾، الإختيار، الخيار ⁽¹⁾