هشام بن الحكم ، مدافع حريم ولايت (فارسي) - سيد أحمد صفائي

(ع) دعايش كرده و در حقش فرموده من در حق تو مىگويم چيزى را كه پيغمبر اكرم در حق حسان گفت: پيوسته روح القدس تأييدت نمايد ما دامى كه ما را به زبانت يارى ميكنى.
" ابن شهر آشوب " قدس سره در معالم العلماء مىنويسد: " امام صادق " فرمود: " هشام بن الحكم " مراقب و نگهبان حق ما و مؤيد صدق ما و نابود كننده باطل دشمنان ماست، كسى كه او را پيروى كند ما را پيروى نموده و كسى كه با او مخالفت و دشمنى كند با ما مخالفت و دشمنى نموده است.
" مامقانى اعلى الله مقامه " در تنقيح المقال - از خط مرحوم مجلسى رحمة الله نقل شده كه " سيد مرتضى " و " شيخ مفيد " قدس سرهما فرموده اند كه روزى در منى هشام خدمت امام صادق (ع) شرفياب شد در حالتى كه فضلا و دانشمندان بنام شيعه از قبيل " حمران اعين شيبانى " " قيس ماصر " (1) - " يونس بن يعقوب " (2)

(١) " قيس ماصر " از متكلمين بزرگ شيعه است و علم كلام را از امام چهارم (ع) ياد گرفته است " كلينى رحمة الله " در " كتاب كافى " در اوايل كتاب حجت روايتى آورده كه جلالت قدر " قيس ماصر " از آن آشكار مىشود. و خلاصه قسمتى كه مورد احتياج است اينست كه " شخص شاميى " خدمت " امام صادق " رسيد كه با اصحاب مناظره كند ابتداى امر امام با او صحبت كرد محكوم شد. سپس " بيونس بن يعقوب " گفت بيرون رو، و هر يك از متكلمان را كه ملاقات كردى همراه خود بياور يونس بيرون رفت " حمران " و " احول " و " هشام بن سالم " و " قيس ماصر " را كه به اعتقاد يونس بن يعقوب همه از متكلمان بودند و بهترين آنان " قيس ماصر " بود همراه آورد. سپس مناظره شروع شد امام هنگام مناظره " قيس " با " شامى " از بيچارگى و واماندگى " شامى " در مقابل " قيس " مىخنديد سرانجام امام شامى را با جمله (كلم هذا الغلام) امر بمناظره با " هشام بن الحكم " فرمود. " شامى " با " هشام " مناظره كرد. " هشام " با دليل وى را ملزم به قبول امامت " امام صادق " كرد. بعد امام راجع به هر يك از متكلمان شيعه بيانى فرمود راجع " بقيس " و " مؤمن طاق " فرمود " انت والاحول قفازان حاذقان " تو واحول در غافلگير كردن طرف در مقام مناظره مهارت داريد.
2 - " يونس بن يعقوب " از محدثين مورد وثوق و اطمينان و از فقهاى اصحاب بشمار مىرود زمان امام صادق و كاظم و رضا (ع) را ادراك نموده. در زمان امام هشتم در مدينه بدرود زندگانى گفت. امام هشتم براى او حنوط و كفن فرستاد و دستور داد او را در بقيع دفن نمايند و چنانچه اهل مدينه بگويند " يونس بن يعقوب " عراقى است، و نبايد در بقيع دفن شود در پاسخ ايشان بگويند كه او از دوستان " جعفر بن محمد " بود و در عراق سكونت داشت.
اگر نگذاريد كه اين شخص را در بقيع دفن كنيم ما هم بعد از از دفن بندگان و دوستان شما در بقيع جلوگيرى خواهيم كرد. و امر فرمود " محمد حباب " كه مردى از اهل كوفه بود بر وى نماز گذارد و چهل ماه يا چهل روز در قبرش آب بپاشند.
" صفوان بن يحيى " مىگويد " به امام رضا " عرض كردم خوشحال شدم كه اظهار لطفى به يونس فرموديد، فرمود آيا خداوند به او عنايت نفرمود كه او را از عراق به مدينه منتقل نموده در جوار پيغمبر مدفون ساخت خلاصه از اين تشريفات و عنايات خاصه كه امام نسبت به يونس بن يعقوب فرموده جلالت قدر و منزلتش در پيشگاه معصوم معلوم مىگردد.

(٣٠)