هشام بن الحكم ، مدافع حريم ولايت (فارسي) - سيد أحمد صفائي

" ابن ابى العوجاء " نتوانست پاسخى به حضرتش عرض كند و برخاست و از محضر امام بيرون رفت.
" بيان " - چون نيازمندى ممكن و مصنوع، به علت و صانع به حكم وجدان يا بقول حكما و متكلمان به حكم اصل تعليل ممكن يا حادث مسلم بوده حتى ماترياليستها هم به اين اصل اعتراف داشتند، اگر مصنوع بودن موجودى ثابت شد وجود صانع غير قابل ترديد است لذا امام با اين بيان مىخواست ابن ابى العوجاء را وادار به اعتراف به مصنوع بودن خود نمايد. و در مرحله بدوى سؤال و جواب، ابن ابى العوجاء اين معنى را انكار كرد. امام با پرسش دوم راه انكار را بر او بست چون از طرفى قدرت بر انكار نداشت و از طرفى نمىخواست صريحا اعتراف كند ناچار سكوت را اختيار كرده از ميدان مناظره شكست خورده بيرون رفت.
و تفسير سؤال دوم چنين است كه با اينكه در وجودت تمام خواص و مشخصات مصنوعيت از تحولات و تبدلات از رحم مادر تا گور موجود است چگونه انكار مصنوع بودن خود را مىنمايى؟ و اگر مدعى هستى كه من مشخصات مصنوعيت را مىدانم و در خود آن مشخصات را نمىيابم صفات مصنوع را بيان كن و بگو بدانم كه اگر مصنوع بودى چگونه بودى؟ و چون ابن ابى العوجاء خود را واجد تمام صفات مصنوع مىديد سكوت اختيار كرد.
3 - " ثقة الاسلام محمد بن يعقوب كلينى " (1) در كتاب مستطاب " اصول

(1) " محمد بن يعقوب بن اسحق الكلينى الرازى " از دانشمندان و نويسندگان بزرگ جهان تشيع و استاد فقها و دانشمندان زمان خود و مجدد مذهب در قرن سوم هجرت بوده است و از نظر وثاقت ملقب بثقة الاسلام گرديده.
مرحوم كلينى داراى تصنيفات عديده مانند كتاب رسائل ائمه - رد بر قرامطه - تعبير رؤيا - اشعارى كه درباره ائمه گفته شده مىباشد. مهمترين تصنيفات وى كتاب مستطاب كافى است كه مدت بيست سال در نگارش اين كتاب كوشش نموده و مشتمل بر كتابهاى متعددى است كه نجاشى آنها را از كتاب عقل تا كتاب روضه كافى شمرده است.
مجلسى اول - در شرح خود بر اصول كافى كه به فارسى نوشته مىگويد " نظر به اينكه درگذشت ثقة الاسلام كلينى مقارن وفات " على بن محمد سيمرى " كه يكى از نواب ويژه چهارگانه امام زمان است واقع شده هر حديثى كه بعنوان (وقد قال العالم) يا (و فى حديث آخر) يا امثال اين ذكر شده از امام عصر عجل الله فرجه مىباشد ".
" محدث جزايرى " مىفرمايد بعضى از معاصرين ما عقيده دارند كه كتاب كافى به امام زمان عرضه شده است، زيرا كه نگارش اين كتاب در زمان غيبت صغرى و هنگامى بوده كه امام بوسيله نواب خاصه با شيعيان مكاتبه داشته و شيعيان مىتوانستند در اكثر اوقات بوسيله نواب به امام زمان مراجعه نمايند، چگونه ممكن است كه ثقة الاسلام كلينى براى كشف اعتبار اخبار مرويه در كافى به امام زمان مراجعه نكرده باشد.
به هر جهت در جلالت قدر ثقة الاسلام كلينى و وثاقت كتاب كافى ترديدى نيست و مشهور است كه مىگويند كتاب كافى به امام زمان عرضه شده و فرموده است (الكافى كاف لشيعتنا) كتاب كافى شيعيان ما را كفايت مىكند.
وفات اين بزرگوار در سال 339 هجرى كه معروف بسال تناثر نجوم است اتفاق افتاده، قبرش در بغداد شرقى دست چپ جسر واقع است و مزارى است كه شيعه به آن تبرك مىجويند.
از " كتاب روضة العارفين " نقل شده كه يكى از حكام بغداد پرسيد اين قبرى كه جمعى به زيارتش مىروند از كى است؟ گفتند قبر يكى از شيعيان آل محمد است. امر كرد قبر را خراب كنند. قبر را ويران كرده و بدن مرحوم كلينى را بيرون آوردند، بدن را با كفن تر و تازه ديدند در اثر ديدن اين كرامت امر كرد بدن را مجددا دفن كردند وبقعه‌اى بر آن بنا نمودند.
بعضى سبب نبش قبر كلينى را چنين بيان كرده اند كه چون فرماندار بغداد ديد مردم به زيارت قبر " موسى بن جعفر " (ع) مىروند. عداوت با اهل بيت پيغمبر او را وادار كرد كه تصميم به نبش قبر " موسى بن جعفر " (ع) بگيرد و گفت جماعت شيعه معتقدند كه بدن ائمه آنان نمىپوسد من مىخواهم با اين عمل دروغ اين عقيده را ثابت كنم. معاونش گفت شيعيان همين عقيده را درباره علماى خود نيز دارند، براى تكذيب عملى ادعاى ايشان خوب است امر به نبش قبر كلينى كه از علماء شيعه است بفرمائيد اگر ادعاى شيعه راجع به علماى خود درست باشد، مىدانيم كه راجع به امامان نيز راست مىگويند، لذا امر به نبش قبر كلينى كرد، چون بدن را تر و تازه ديد از تصميم نبش قبر " موسى بن جعفر " عليه السلام منصرف شد.

(١٤٤)