(1) زرارة بن اعين شيبانى از رجال برجسته فقه و حديث و از اصحاب اجماع و فقيه ترين ايشان مىباشد. (اصحاب اجماع در اصطلاح به كسانى گفته مىشود كه فقها اجماع و اتفاق بصحيح بودن خبر آنها نموده و بروايت شان عمل مىكنند).
زراره در علم قرائت و فنون شعر و ادب و كلام نيز اطلاعات كافى داشته لكن تخصص وى در فقه بوده، بدين جهت امام صادق (ع) مرد شامى را براى مناظره در فقه (طبق روايتى كه ذكر خواهد شد) بزراره ارجاع فرمود.
اخبار در مدح وى از ائمه اطهار به حد تواتر است گاهى از او تعبير به يكى از اوتاد زمين و اعلام دين و گاه به يكى از سابقين و مقربين و گاه به يكى از مخبتين و گاه به نگهبان دين و امين بر حلال و حرام شرع مبين و جز اين از عناوين مادحه فرموده اند.
و بعضى از روايات كه حكايت از ذم نامبرده مىكند به مبناى تقيه و به منظور حفظ وجود دوستان و دور كردن شر دشمنان از ايشان از امام صادق (ع) رسيده است. گواه بر اين توجيه فرمايش خود امام صادق (ع) است كه به فرزند زراره فرمود " به پدرت سلام مرا برسان و بگو عيب جوئى و نكوهش من نسبت به تو از نظر دفاع و صيانت تو مىباشد چون دشمنان ما نسبت به كسى كه محبوب و مقرب دستگاه ما باشد، از هيچ گونه آزارى فرو گذار نمىكنند و تو بمحيت و خدمت بما و خانواده ما معروف شده اى، خواستم بوسيله نكوهش تو افكار دشمنان را از تو منصرف و شر آنان را از تو دفع نمايم. سپس امام، داستان معيوب كردن خضر، كشتى مساكين را كه خداوند در قرآن مجيد بيان فرموده يادآورى كرد و فرمود كه خضر در پاسخ اعتراض موسى فرمود: چون پادشاه ظالمى هر كشتى سالمى را مصادره مىكند، من خواستم بوسيله معيوب كردن كشتى، مال بينوايان را از مصادره ظالم حفظ كنم. منظور از اين تفسير اين است كه من بين اصحاب پدرم تو را بيشتر از ديگران دوست دارم چون تو بهترين كشتى درياى بيكران علوم و اسرار ما هستى و پشت سرت پادشاه ظالم غاصب قرار گرفته مراقب كشتى ها مىباشد هر كشتى سالمى را كه از درياى هدايت وارد مىشود براى آنكه آن كشتى و سرنشينانش را در اختيار خود قرار دهد بستم او را مورد تجاوز و تعدى قرار مىدهد (خداوند تو را در حال زندگانى و مرگ مشمول رحمت و خشنودى خود فرمايد) خواستم بوسيله عيب گوئى و نكوهش شر ظالم را از تو دور سازم. خلاصه آنكه ساحت مقدس وى از اتهامات مخالفين منزه مىباشد مذهب زراره در اصول و فروع مطابق مذهب جعفر بن محمد (ع) است و آنچه در كتاب الفرق بين الفرق به اين بزرگوار نسبت داده اند افتراى محض و مستند باحساسات مذهبى است.

مفاتيح البحث: الرسول الأكرم محمد بن عبد الله صلى الله عليه وآله ⁽¹⁾، الإمام جعفر بن محمد الصادق عليهما السلام ⁽⁴⁾، زرارة بن أعين ⁽¹⁾، الإختيار، الخيار ⁽¹⁾، الظلم ⁽³⁾