(11) وفات هشام بن الحكم چنان كه ولادت " هشام بن الحكم " روشن نيست تاريخ وفاتش هم روشن نيست با اين تفاوت كه راجع به ولادتش از مؤرخان و محدثان هيچ تصريحى ديده نشده ولى راجع به وفاتش نصوص مختلفى رسيده است.
" ابن النديم " در فهرست گفته " هشام " به فاصله مختصرى بعد از ادبار و افول كوكب اقبال برامكه درگذشته است بلكه گفته شده كه درگذشتش در زمان خلافت مأمون بوده و شيخ طوسى با اين قول موافق است. " نجاشى " گفته در سال 199 از بغداد بكوفه منتقل شده و بعضى گفته‌اند كه در همان سال رحلت نموده است.
ابو عمرو كشى از فضل بن شاذان نقل كرده كه وفات وى در زمان خلافت رشيد بسال 179 در كوفه اتفاق افتاده است بنا بگفته ابن النديم اگر فاصله مختصر را يك سال فرض كنيم، وفات هشام در حدود سال 188 هجرى بوده، چه ادبار برامكه در ماه صفر سال 187 بوده است و در همان سال جعفر برمكى كشته شده است ولى بنابر قولى كه ابن النديم نقل كرده و شيخ طوسى با آن موافقت نموده است (وفاتش در زمان خلافت مامون اتفاق افتاده) تقريبا زمان وفاتش مطابق با گفته نجاشى خواهد بود و اين قول را يكى از مؤيدات قول نجاشى مىتوان شمرد چه خلافت مامون بسال 198 بوده.
مامقانى اعلى الله مقامه به دو جهت قول نجاشى را ترجيح مىدهد:
1 - نظر به اينكه گفتار نجاشى مضبوط تر است.
2 - نظر به اينكه شيخ تصريح فرموده به اينكه هشام بن الحكم بعد از شهادت موسى بن جعفر (ع) در قيد حيات بوده است و مسلم است كه شهادت موسى بن جعفر (ع) در سال 183 يا 186 يا 189 بوده و اين تصريح با تاريخى كه كشى براى وفات هشام بن الحكم تعيين مىكند سازگار نيست چه مقتضاى تاريخ كشى اين است