وعوض فلفل در اطعمه استعمال ميكنند در دويم كرم وخشك ومسخن معده وجگر وهاضم وضماد برگ وثمر او محلل او رام بلغمى وصلبه ورافع آثار وبيخ او در ضماد كلف ونمش مزمن قوى الاثر است وقدر شربتش تا دو درهمست فلفل السودان دانه ايست شبيه بخلر وغلاف آن مثل غلاف او وتند وبا اندك تلخى در آخر دويم كرم وخشك ومحلل رياح غليظه وبلغم لزج ومفتح سدد وبا عسل محرك باه وجهة قولنج ايلاوس نافع وجهة درد دندان وحركت او بغايت مؤثر ومضر گلو وحلق ومصلحش عناب وقدر شربتش تا دو درهمست فل ثمريست هندى بقدر پسته وپوست او شبيه بيوست فندق ومغزش مايل بزردى وسفيدى وباد نية واز فلاحه نقل كرده اند كه آن از پيوند نيلوفر با ياسمين بهم مىرسد ودانه اش بدانه نيلوفر شبيه وغير بيخ نيلوفر هندى وغير بندق هنديست در دويم كرم ودر اول خشك ونزد بعضى در سيم كرم وخشك است ومحلل ومفتح سدد ومنقى دماغ وجهة خفقان و غشى ودردسر وسپرز ودرد جگر وحفظ سياسى موى وسستى عصب ودرد معده واستسقا وباد بواسير نافع وضماد برگ او مانع تولد قمل وخوشبو كنندهء رايحهء بدن وقدر شربتش تا دو درهمست فلايه حب الراسن است فلفلمون فودنج بريست فلار آذر بو است فلحون سرخس است فلجيق سورنجان است ونزد بعضى حومانه فلفل شامى تخمى مخلصه است فلفل الصقاليه شامل اتلق وحرف بابلى است فلفل الفرود تخم وسمه است فلفل الخواص ماهو دانه است فليفله هر نو است وگويند تخم بيجنكشت وبلغة مغربى بزر الانجره است فلنجمشك ونجمشك است فلفل دراز اسم فارسى دار فلفل است فلون بلغة رومى برگ نباتاتست فلام اسم عربى قاقلى است فنك اسم فارسى قرساقست وآن پوستيست سفيده وسرخى وابلق مىباشد وحيوان او از سنجاب بزركتر واز بلاد روس وترك آرند وخوشبوى وگرمتر از سنجاب وقاقم وپرور از سمور ولباس او موافق جميع امزجه است خصوصا جهة اطفال ونزد جمعى جلد مرغيست وبخور او جهة گريزانيدن هوام مؤثر است وقول اول اصح است واخير پوست مرغيست سفيد وبزرگتر از غاز وقو نامند ولباس او موجب تبريد است بخلاف فنك فنجيون اسم يونانى نباتيست ساقى ميرويد بقدر شبرى وگلشر زد وزياده از ده روز نميماند ولهذا قصريح نمودند كه بيكل وبيساق است وبيخش باريك ودر موضع نمناك بهم مىرسد تند طعم وتلخ وبا قبض ودر سيم گرم وخشك وتازهء او متعمل داند كه از بيخ وبرگ او از بيخ وبرگ او در دهان نگاهدارند رافع سرفهء مزمنه وربو وضيق النفس وقرحهء سينه ومحلل رياح وبخور واشتنساق او به دستور همين اثر دارد وضماد او محلل وكشانيدهء ودملها واو رام والتيام دهندهء زخمهاست وحمول او با عسل مخرج چنين زنده ومرده وخشك او بسيار شد وغير مستعملست فنجنكشت اثلق است فنا عنب الثعلب است فنجريون فنجيونست فجيونش بپاى بعد از جيم اسم اصطلاحى معجون خبث الحديد است وعوام پاد زهر كاو يرا باين اسم مينامند فندق هندى رته است فندق اسم فارسى بندق است فو بتشديد واو اسم يونانى نباتيست شبيه بكرفس بزرگ برگ وساقش زياده بزرعى واملس ومجوف ومايل به بنفشى وپر كره وگلش شبيه بز كس واز آن بزرگتر وسفيدى او به بنفشى آميخته وبيخش سطبر واشتقر وانتهاى آن با شعبهاى كج ومانند بيخ اذخر وريشهاى خربق سياه ودر بوى شبيه ببومى سنبل رومى ومراد از مطلق او بيخ اوست وبه فارسى بيخ سنبله نامند در آخر دويم گرم وخشك ومفتح سدد ومحلل رياح ومدر بول وحيض وباقوه ترياقيه وجهة درد پهلو وجهة درد پهلو وسپرز وعرق النسا وثيقه عروق ومغص وعلل باردهء سينه وضماد او جهة داء الثعلب مفيد ومضر كرده ومصلحش رازيانه وعسل وبدلش كبابه وقدر شربت از جرم او تا يك مثقال ودر مطبوخات دو مثقال است قوه به فارسى روناس نامند بيخست سرخ ومستعمل صباغان وقوه الصبغ نامند برى وبستانى مىباشد وثمر او مدور وبعد از رسيدن سياه مىشود در دويم گرم وخشك ومفتح سدد ومدر بول وحيض وشير وعرق ومقوى معده ومسقط جنين وطبيخ او با عسل جهة عرق النسا ودرد ورگ وسستى اعضا ويرقان وفالج وبا سكنجبين جهة سدهء جگر وسپرز نافع ومضر مثانه ومورث بول الدم ومصلحش كثيرا ومضر سر و مصلحش انيسون وقدر شربتش يك مثقال ودر مطبوخات تا سه مثقالست وبايد شارب او هر روز بحمام رود وبرگ وشاخ وثمر او را بمجموعه رافع سم هوام است وهر جزوى تنهائى اين اثر ندارد وثمرش در ازالهء سپرز نافع ومضر مثانه مانند ساير اجزا وحمول او مدر حيض ومخرج جنين ومشيمه وضمادش جهة فالج وساير امراض باردهء اعصابى وبهق وقوبا وسعفه وخزاز واثار جلد از ضربه وسقطه نافع وبدلش كبابه ونزد بعضى نصف او سليخه وثلث او مويز سياه است فوفل معرب از كويل هندى وآن ثمر درختيست بزرگتر از جوز بوا ومدور با عفوصته واندك تلخى وسرخ وسياه مىباشد ودرخت او شبيه بدرخت نارجيل است در دويم سرد وخشك ومقوى دل واعضا ورادع ومانع صعود بخارات بدماغ وبسيار قابض وسرخ او مسهل بعصر وغير مفرط ورافع دردهاى حار وقاطع وجهة استحكام عصب وسستى اعضا ووثى وقلاع وامراض حارهء وهان ودندان وقطع سيلان خون نافع ومخشن سينه ومصلحش كثير او اكتحال او جهة سرفه واسترخاى پلك چشم ودمعه والتهاب ورمد وجرب مفيد وقدر شربت او تا يك مثقال