وقدر شربتش از پانزده دانه تا چهل عدد است شجرهء مريم نبات بخور مريم است بخور مريم مذكور شد شاخهاى او درهم ومشبك در يكديگر چون در آب گذارند دراز وباليده شود وچون خنگ شود بحال اول عود نمايد در سيم گرم ودر بيوست معتدل ومفتح ورافع بلغم ومحمر بشره وجالى وآب بقيع او جهة عسر ولادت واخراج چنين بيعديل وطلاى او جهة بواسير وبهق وبرص واند مال زخمها وبردن گوشت زياد مؤثر ومنصر ريه ومصلحش كتيرا وشربتش تا نيمدرهم است شجرة الطلق شجرهء مريم است شجرة اليمام صامر يوماست شجرة القطران شريين است شجرة الدم ابوخلسا است وبعضى بر شاهترح نيز اطلاق مىنمايند شجرة الكافور شامل فجوان وريحان الكافور است شجرة البهثق قتابريست شجرة البق وشجرة النسم اسم در دار است شجرة سليمان وشجرهء ذو القرنين وشجرة الصنم بيروج الصنم است شجرة الجن ديو داراست شجرة القدس نوع بزرگ قتاد است شجره حمره آزاد درخت است شجرة الله وشجرهء اكله صنوبر هنديست شجرة الحياة درخت سرد است شجرة الحايضه امغيلونست شجرة الحيه جنطياناست شجرهء بارده لبلابست شجرهء رستم زراوند طويلست شجرهء موسى عليق القدس وعوسج را شامل است شجرهء طبيه درخت خرماست شجرة البتع امدريانست شجرة العصب توارس است شجرهء ابراهيم بيخكشت است وبعضى امغيلان وجمعى شاه بانج دانند شجرة الدنق درخت سپستانست شجرة البتنين لوف الكبير است شجرة الخطاطيف عروق الصفر است شجرة الطحال ضريمة الجديست وگويند فاشر شين است شجرة انضفا دع كبيكج است شجرة الكف اصابع الصفر است شجرة الذب درخت زعر وراست شجرة اليتس طوا غيوبست شجرة البراغيست طباتست شجره نوعى از رايتانج است كه بآتش پخته باشند واو را قيقهر نامند شخم به فارسى بيه نامند وسمين را فربهى وهر دو از وسومه مائية وموى اند كه در سطوح اعضا منعقد كردد ودر شخم اشد انعقا وواقل ماهيمه مثل بيهى كه در قاعده ودل مىباشد وسمين اكثر مائيه است و اقل انعقا وامثل فربهى كه ملاصق رودهاست واو از شخم ارطب وابرو اسنت ومذكور شد وشخم تازه كرم وتر وكهنه كرم وخشك ولطيفتر است وبيه هر حيوانى در طى ذكر آن مذكور شده ومىشود وار منطلق مراد او بيه بز است وبهترين شحوم در نضج وملين او رام قرحهء امعا بيه خوك را دانستهاند پس بيه كردهء بز ماده را وبيه خرس را جهة داء الثعلب وبيه مرغ جهة خشونت زبان وورم رحم وچون با برنج پخته شود جهة قرحهء مثانه واكتحال بيه ماهى كه از آفتاب گداخته باشند با عسل جهة تقوية باصره وبيه كركس وجوارح وطيور وحشيه جهة مفاصل بغايت نافع اند وچون خواهند كه شحوم را مدتى نگاهدارند بايد؟؟ وكثافات او را گرفته در آفتاب يا نزديك آتش گذاشته صاف او را با قدرى سعد با دار شيشعان ويا اذ خرود با سوسنبر وبا شراب چند جوش داده يا در قدر مضاعف گداخته با يكى از ادويهء مذكوره يا زياده از آن مخلوط كرده وخوردن شجوم مغثى ومرخى معده ومصلحش در محرور سكنجبين وآب ليمو وامثال آن ودر مبردو زنجبيل ونمك ومانند آن وبدلش در جميع افعال روغن زيتون واز وبهتر است شحر ومرغيست سياه وسفيد وپاى او زرد ومايل بسرخى وبقدر تركى قره طاوخ وباصفهانى عو غاز وبمازندرانى توكا نامند ودر دويم گرم وتر وصالح الغذا وجهة كزاز وماليخوليا وفالج نافع وخوردن او با روغن بادام بغايت مورث حسن صورت ورافع گرفتگى آواز است شخم الارض قطن است وگويند خراطين است وبعضى جوز جندم دانستهاند شحر كشج است شحم النخله جمار النخل است شحيمه اسم قسم اخير لبلابست شحم الاترج الب است شحم المرح خطمى برتيست شحم اقاوندى قاوند است شخعر بخاى معجمه قلى است شخار ابيض بلغة اهل صناعت ملح القلى است شحت نومال الذهب است شدخ تخم بخيا زابست شراب مروق شرابيست كه نان ميده وبكسمات در او خيسانيده بعد از شش ساعت صاف نمايند كثير التغذيه وموافق ناقهال است شربين از اصناف سرد است برگش از آن؟؟
وثمرش شبيه ببار سرد واز آن كوچكتر وبهترين قطران از او حاصل مىشود وبعضى او را از اقسام صنوبر دانستهاند وبسر و؟
واز آن كوچكتر است ودر اصفهان معروف بدرخت توش است وقسمى از آن كوچكتر وخارناكست وثمرش بقدر كردكان وعرعر برى گويند واقسام او در اول سيم كرم وخشك وآب مطبوخ شاخ او جهة قروح ظاهر وباطن وسستى اعضا وضعف معده وجگر ورياح غليظ ونطول وجهة منع ريختن موى ورفع قمل وتحليل او رام وامراض رحم ومقعد ووزور او رافع نزف الدم واعياد جهة التيام قروح وخوشبو كردن رايحهء بدن ومضمضمهء طبيخ برگ وثمر او با سركه جهة درد دندان وضماد او جهة خناق وورم لوزتين وثمرش قابض ومدر بول ومخرج مشيمه