خمود يعنى بيهوشى يا مرگ عارض خواهد شد.
" هشام " - آيا در قرآن خوانده اى (فيها ما تشتهيه الانفس)؟ آنچه هر - انسانى مايل باشد در بهشت حاصل است.
" نظام " - بلى.
" هشام " - اگر كسى بقاى ابدى را طلبد و از خداى درخواست كند بايد اين مطلوب برايش حاصل باشد.
" نظام " - خداى تعالى اين مطلوب را در خاطر ايشان راه نخواهد داد، يعنى اساسا بذهنشان اين معنى خطور نمىكند تا تقاضا كنند.
" هشام " - اگر بر بهشتيان بيهوشى يا مرگ روا باشد محالى لازم آيد، چه ممكن است شخصى نظره به ميوه درختى كرده براى چيدن آن دست بسوى درخت دراز كند و درخت سر بسوى او فرو آورد، پس دست خود را بشاخه استوار نمايد، در اين بين توجه به ميوه درخت ديگر نموده به نظرش بهتر جلوه كند، دست ديگر را بسوى درخت ديگر دراز كرده به شاخه آن استوار كند، در حال تعلق هر دو دست به آن دو درخت او را بيهوشى يا مرگ دريابد، و درختان سر بلند كنند، و آن شخص به همان حالت مانند كسى كه به دارش آويخته باشند به آن درختان آويخته بماند، و حال آنكه در بهشت كسى را بدار نخواهند زد.
" نظام " - وقوع چنين حالت در بهشت محال است.
" هشام " - اى نادان آيا مىشود خمود (بيهوشى يا مرگ) كه مستلزم چنين محالى است محال نباشد ولى خلود بهشتيان كه مستلزم محالى نيست محال باشد؟!
(7) آخرين مناظره هشام بن الحكم ناگفته نماند كه مناظرات هشام با مخالفين راجع به امامت بسيار است و چون بعضى از آنها بسيار تند است و ذكر آنها را از نظر سياست اتحاد اسلامى مصلحت نمىدانيم از نگارش آنها خوددارى كرده به آخرين مناظره هشام مىپردازيم: