باتقوائى، پرورش يافت و آمادهء پذيرش و انجام مسئوليت بزرگ امامت الهى گرديد كه پيشوايان دينى يكى پس از ديگرى متعهد انجام آن فرمان مقدس آسمانى بوده اند.
مشخصات جسمى مشخصات جسمى او را چنين توصيف كرده اند: " قامت، معتدل، متمايل به بلندى، رنگ چهره، گندم گون، متمايل به سبزى، دندانهاى ريز و سفيد، وابروها باريك و پيوسته، و چشمهاى سياه و فراخ، بينى كشيده و باريك داشت ". (1) پيشواى نهم در پنجمين بهار عمر خود بود كه پدرش امام رضا (عليه السلام) از مدينه عازم ايران گرديد و در سال دويست و سوم هجرى بود كه امام هشتم به فيض شهادت نائل آمدند، آن وقت اين نوزاد عزيز، در هفتمين بهار زندگى خود بود كه وارث پيشوايى و امامت عاليه گرديد. شيعيان از تقدير شگرف الهى بعيد نمى دانند كه يحيى (عليه السلام) در سن كودكى به پيامبرى برسد و عيسى (عليه السلام) روح خدا، در دوران طفوليت و شيرخوارگى مشمول الطاف خاص الهى گردد و پيام الهى را در دفاع از مادر مقدسش به مردم ابلاغ نمايد.
از اينرو دوستداران خاندان على (عليه السلام) با كمال اخلاص و ايمان، امام جواد (عليه السلام) را پس از پدر، به پيشوايى پذيرفتند و تاريخ امامت و پيشوايى او، از اول ربيع الاول سال 203 هجرى پس از شهادت پدرش امام على بن موسى الرضا (عليه السلام) آغاز مى گردد و بنا به تصريح اغلب تاريخ نويسان اسلامى هفده سال تمام، امامت او ادامه پيدا مى كند.
القاب آن حضرت لقب يا كنيه، نام دومى است كه معمولا پس از نامگذارى پدر و مادر، با در نظر گرفتن منش و رفتار و شخصيت و روحيات فرد از سوى افراد اجتماع، نسبت به فردى إعطا مى گردد و اين نوع نامگذارى در محيط عرب و در ادب عربى، نقشى بس حساس و مقام والايى دارد. شيوع و فراگيرى اين نامگذارى دوم، در بسيارى از موارد، نامگذارى نخستين را هم تحت الشعاع خود، قرار مىدهد و آن را به بوتهء نسيان و فراموشى مىسپارد. لقب يا