وصيت آن بزرگوار پيشواى نهم، جز على (امام هادى (عليه السلام)) و موسى، پسر ديگرى نداشت، و از آنجا كه ميان على و موسى در دانش و تقوى و پرهيزكارى و فضايل معنوى، فاصلهء فراوانى بود، از اينرو براى هيچ انسانى اين شبهه پديد نمى آمد كه او در پيشوايى رقيب امام هادى (عليه السلام) گردد. در عين حال، امام جواد (عليه السلام) بارها به امامت و پيشوايى فرزند برومندش امام هادى (عليه السلام) تصريحاتى نموده بود و در واپسين لحظات زندگى نيز اين موضوع مهم را متذكر گرديد.
خيرانى، دربان آستان پيشواى نهم نقل مى كند: به گوش خويش شنيدم كه آقايم امام جواد (عليه السلام) در واپسين لحظات زندگى خود، به احمد اشعرى پيام فرستاد كه من از اين جهان خواهم رفت و مقام خويش را به پسرم على (عليه السلام) وامى گذارم. حقوقى كه من به عهدهء شما دارم، او راست و او هم متن پيام امام را نوشت و در ده نسخه به ده نفر از وجوه و اعيان رساند كه اگر مرگ من فرا رسد، آن را باز كنند. پس از رحلت امام (عليه السلام) معلوم گرديد كه [آن نوشته] مربوط به امامت و جانشينى امام هادى (عليه السلام) بوده است. (1) اسماعيل بن مهران يكى از خواص ياران امام جواد (عليه السلام) مى گويد: پيشواى نهم، نخستين بار كه عازم عراق بود و از طرف خلفاى عباسى احضار گرديده بود، من تشويش خاطرم را از اين سفر به عرض او رساندم و از پيشواى آيندهء اسلام جستجو كردم. امام (عليه السلام) فرمودند:
نترس! آنچه درباره غيبت تصور مى كنى، اكنون وقت آن فرا نرسيده است، ولى بعدها بار دوم (آخرين سال زندگى خود، سال 220) كه پيشواى نهم با دعوت معتصم عباسى مدينه را ترك مى گفت، سؤال نخستين خود را تكرار نمودم. امام (عليه السلام) فرمودند: سفر پرخطر اين بار است كه من عازم هستم. بدانيد پيشوايى پس از من با پسرم " على (عليه السلام) " مى باشد.
شهادت و مسمويت امام جواد (عليه السلام) يكى از غم انگيزترين صحنه‌هاى شهادت در راه