نمايند، تا نزاع را فيصله دهد.
3 - گنج (مسأله 1815): گنج مالى است كه در زمين يا درخت يا كوه يا ديوار پنهان باشد، و كسى آن را پيدا كند و طورى باشد كه به آن گنج بگويند.
(مسأله 1816): اگر انسان در زمينى كه ملك كسى نيست، گنجى پيدا كند، مىتواند آن را حيازت كند، يعنى براى خود بگيرد ولى بايد خمس آن را بدهد.
(مسأله 1817): نصاب گنج 105 مثقال نقره مسكوك و يا 15 مثقال طلاى مسكوك است: يعنى اگر قيمت چيزى را كه از گنج بدست مىآورد مساوى با قيمت يكى از اين دو باشد خمس در آن واجب است.
(مسأله 1818): اگر در زمينى كه از ديگرى خريده گنجى پيدا كند، و بداند مال كسانى كه قبلا مالك آن زمين بوده‌اند نيست، و نداند كه تعلق به مسلمان يا ذمى دارد كه خود او يا و ارثش زنده مىباشند، مىتواند آن گنج را حيازت كند ولى بايد خمس آن را بدهد و اگر احتمال دهد كه مال مالك قبلى است در صورتى كه بر زمين و همچنين بر گنج يا جاى آن به تبعيت زمين دست داشته باشد، بايد به او اطلاع دهد، و چنانچه معلوم شود مال او نيست، به كسى كه پيش از او مالك زمين بوده، و بر او دست‌ داشته اطلاع دهد، و به همين ترتيب به تمام كسانى كه پيش‌ از او مالك زمين بوده‌اند، و بر آن دست داشته‌اند، خبر دهد، و اگر معلوم شود مال هيچ يك آنان نيست، مىتواند آن را حيازت كند ولى بايد خمس آن را بدهد.
(مسأله 1819): اگر در ظرفهاى متعددى كه در يك جا دفن شده مالى